Het 2e landelijke NIP Psychodiagnostiek congres was drukbezocht, er werden zelfs iets meer mensen toegelaten dan de vierhonderd die aanvankelijk als maximum werd gesteld. Vanwaar dit succes? ‘Mensen krijgen diagnostiek in hun opleiding, en vervolgens worstelen ze er vaak in hun eentje in hun dagelijkse praktijk mee,’ aldus Snellen.
Invloed van de omgeving
Plenair en in workshoprondes kwam diagnostiek op verschillende manieren aan bod. Zo bracht Eric Blaauw, lector verslavingskunde en forensische zorg aan de Hanzehogeschool Groningen, vooral nuance aan. ‘We maken het vaak te ingewikkeld,’ zegt hij. We kijken vaak specifiek naar een cliënt en vragen te weinig naar wat er in de omgeving speelt, terwijl dat een heel belangrijke rol kan spelen in hoe goed het met iemand gaat. ‘Als iemand in een scheiding ligt en hij heeft grote problemen op het werk, denk dan niet te snel dat hij een depressie ontwikkelt.’
Ook wordt er te vaak onderzocht of iemand autisme of ADHD heeft, terwijl dat maar zelden voorkomt. Blaauw: ‘Slechts tussen de 0,7 en 1,5 procent van de bevolking kampt ermee. Een laag IQ zorgt voor cliënten binnen de zorg in zo’n veertig procent van de gevallen voor problemen. Maar er wordt zelden een IQ-test afgenomen.’ We volgen daarmee domweg een trend, stelt hij. ‘In de jaren tachtig werd vaak naar hoogbegaafdheid gekeken, in de jaren negentig dachten we vaak dat hooggevoeligheid het probleem was. Vanaf 2000 was het vooral ADHD en tegenwoordig is autisme in.’
Natuurlijk is het goed dat we ons best doen om diagnoses te stellen, en daarbij gebruik maken van allemaal goede tests en instrumenten die ons ten dienste staan. Maar zijn betoog was een pleidooi om vaker het gezonde verstand te gebruiken. Of, in zijn woorden: ‘Een psycholoog moet normaliseren waar het kan, en problematiseren als het moet.’
En voordeel bij een congres als dit is dat je na afloop langs de haaien en diepzeevissen kunt gaan in Burgers Ocean of even langs de apen die meewarig terugkijken terwijl ze een stok afkluiven. Dat is een stuk leuker dan na een congres teruglopen over een parkeerplaats of een industrieterrein.
Beeld: Maureen Mijne
Het NIP is met zo’n 17.000 leden al 85 jaar de grootste beroepsvereniging van psychologen in Nederland. Wij zetten ons in voor de psycholoog als professional én voor de psychologie als vak. Wij verbinden psychologen en hun verschillende vakgebieden met elkaar en met de vereniging. Zo streven wij naar een continu veerkrachtige samenleving. Wil je weten hoe wij ons daarvoor inspannen? Hier lees je verhalen van, voor en over onze psychologen.
