Log in
Deze rubriek belicht onder zoek waaraan de Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) een Veni-, Vidi- of Vici-beurs heeft toegekend. In deze aflevering: Jörg Gross, onderzoeker bij sociale psychologie en organisatiepsychologie van de Universiteit Leiden, ontving in 2018 een Venibeurs voor zijn onderzoek naar sociale dilemma’s. Daarbij kunnen mensen al dan niet aan publieke voorzieningen meebetalen, maar ook voor een individuele oplossing kiezen.
Geertje Kindermans

Het vakgebied van Jörg Gross is gebaseerd op de speltheorie en zijn werk is abstract en behoorlijk technisch. Maar de vragen waarmee Gross zich bezighoudt, zijn concreet en tot de verbeelding sprekend. Het gaat over collectieve pensioenvoorzieningen, klimaatverandering en de overbelaste gezondheidszorg. De grote problemen van deze tijd zijn allemaal public goods-dilemma’s.

‘Neem de klimaatverandering,’ legt Gross uit. ‘Dat is een situatie waarin een grote groep – de wereldbevolking – iets kan doen aan een probleem dat de hele groep aangaat – CO2-uitstoot. Maar iets doen, kost ieder individu nogal wat opofferingen: minder auto rijden, minder met het vliegtuig op vakantie, vaker de trein of de fiets pakken. Als te weinig mensen iets aan doen, heeft de hele groep een probleem. Een van de vragen is: hoe kun je de samenwerking verbeteren?

Zulke problemen kun je proberen op te lossen, maar speltheoretici denken er abstract over na. Gross: ‘In empirische studies ontwerpen we games die we door mensen laten spelen.