Elvis leeft nog, in coronavaccins zit een chip en de wereld wordt bestuurd door reptielen. Toch? Nee, natuurlijk niet, maar probeer complotdenkers maar eens op andere gedachten te brengen.
In de Verenigde Staten is dat precies wat een stel onderzoekers probeerden. Ze vroegen ruim tweeduizend complotdenkers aan te geven in hoeverre zij van een bepaalde complottheorie overtuigd waren, en wat ze als bewijs zagen voor die theorie.
Vervolgens gingen de deelnemers in drie ronden een ‘gesprekje’ aan met een geavanceerde versie van Chatgpt. Die ging nauwkeurig op alle argumenten in door correcte tegenargumenten aan te dragen. Een controlegroep had eveneens drie gesprekjes, maar dan over een neutraal onderwerp.
Wat bleek? Na afloop waren de complotdenkers twintig procent minder overtuigd van hun eigen gelijk. Twee maanden later bestond dit effect nog altijd. Bij de controlegroep was zo’n afname niet te zien. Bovendien moesten complotdenkers minder hebben van mensen die nog wel overtuigd waren van de complottheorie. Ze waren minder geneigd zulke types op sociale media te volgen of gingen juist met hen in discussie. Welke complottheorie werd aangehangen en hoe sterk de aanvankelijke overtuiging was, dat maakte niet uit. Hoopgevende resultaten in verwarrende tijden.
Costello, T.H., Pennycook, G., & Rand, D.G. (2024). Durably reducing conspiracy beliefs through dialogues with AI. Science 385, eadq1814, doi: 10.1126/science.adq1814.
Beeld: Shutterstock
