Stel, je kunt geld verdienen door een vragenlijst in te vullen. Per vraag krijg je tien eurocent; gemiddeld levert een vragenlijst 67 cent op. Over een periode van tien maanden krijg je vijftien keer zo’n vragenlijst voorgelegd. Houd je het verdiende geld consequent voor jezelf, schenk je het steevast aan een goed doel, of wissel je daarin?
Dat is aan de Rijksuniversiteit Groningen bij twintigduizend mensen onderzocht. De overgrote meerderheid (89%) blijkt het geld consequent in eigen zak te steken (‘keepers’). Zes procent doneert het geld in alle gevallen (‘donators’). De rest geeft het geld soms weg, soms ook niet (‘switchers’).
De onderzoekers keken eveneens naar de momenten waarop de switchers van strategie veranderen. Dat doen ze nauwelijks. Zo is iemand die de opbrengst van de eerste vragenlijst weggeeft aan een goed doel ook geneigd de opbrengst van latere vragenlijsten te doneren. Maar omvat een volgende vragenlijst veel meer of veel minder vragen, dan verandert de boel. Grote kans dat voormalige keepers het verdiende geld dan doneren, ongeacht of het bedrag nu hoger of juist lager uitvalt. Voormalige donators steken het geld eerder in eigen zak als ze opeens meer kunnen verdienen. Verdienen ze een stuk minder, dan heeft dat juist weer geen effect.
Willen goededoelenorganisaties niet-donateurs over de streep trekken, dan doen ze er goed aan een hoger of lager bedrag als mogelijke donatie voor te stellen dan de vorige keer. Willen ze donateurs behouden, dan moeten ze het voorgestelde bedrag niet gaan variëren – en zeker niet om meer geld gaan bedelen. Grote kans dat die donateurs dan afhaken. (ID)
Bron: Leliveld, M.C. & Risselada, H. (2017). Dynamics in charity donation decisions: Insights from a large longitudinal data set. Science Advances, 3, e1700077
