Veel relatieproblemen komen voort uit verschillen tussen partners die zich slecht laten veranderen. In tegenstelling tot andere vormen van relatietherapie helpt Integrative Behavioral Couple Therapy (IBCT) stellen daarom om elkaar eerst beter te leren begrijpen en onderlinge verschillen, waar mogelijk, te accepteren. Daarna wordt gekeken naar wat stellen wél kunnen en willen veranderen aan hun relatie, en wordt hieraan gewerkt. Daarbij krijgen partners aangeleerd hoe ze op de juiste manier met elkaar kunnen communiceren en hoe ze samen problemen op kunnen lossen. Deze combinatie van acceptatie en verandering is uniek aan en kenmerkend voor IBCT. Natuurlijk zijn er veel meer vormen van relatietherapie. Bekend en veel toegepast in Nederland is bijvoorbeeld Emotionally Focused Therapy (EFT). Net zoals voor IBCT geldt, blijkt uit onderzoek dat ook EFT de kwaliteit van de partnerrelatie kan verbeteren (Beasly & Ager, 2019). IBCT is minder bekend in Nederland, maar er zijn hele goede redenen dat we juist IBCT onder de aandacht willen brengen:
- IBCT kan rekenen op een zeer stevige wetenschappelijke basis. De therapie is gebaseerd op het moderne gedachtegoed van de derde generatie cognitieve gedragstherapie, net zoals bijvoorbeeld Acceptance and Commitment Therapy (ACT). Daarnaast is IBCT een van de best onderzochte therapieën als het gaat om de uitkomsten van relatietherapie. Deze onderzoeken laten zien dat IBCT de relatietevredenheid verhoogt, relatieproblemen doet afnemen en partners helpt om beter met elkaar te communiceren. Ook na afloop van de therapie – zelfs tot jaren later – verbetert de tevredenheid met de relatie nog.
- De visie en aanpak van IBCT sluit uitstekend aan bij de in Nederland dominante visie en aanpak van psychische problemen, namelijk die van de tweede en derde generatie cognitieve gedragstherapie. Dit maakt het veel therapeuten in de geestelijke gezondheidszorg relatief gemakkelijk om zich de visie en aanpak van IBCT eigen te maken. De meeste zijn immers al bekend met (elementen van) de tweede en derde generatie cognitieve gedragstherapie. (…)
- IBCT laat het zweet op de juiste rug staan. Oefeningen en werkvormen vinden niet alleen plaats tijdens de sessies, maar ook thuis. IBCT gaat ervan uit dat wat partners in de sessies leren, ook thuis geoefend moet worden. Oefening baart kunst, en nieuwe inzichten en vaardigheden zullen veel beter beklijven als mensen hier ook thuis mee aan de slag gaan. De therapeut reikt aan, stuurt bij, moedigt aan en coacht. Maar hij gaat niet aan partners trekken.
- Het protocol voor IBCT vormt een relatief kortdurend traject van tien sessies. Afhankelijk van de problematiek waar mensen mee komen kan het zelfs zijn dat na sessie 4 of 6 al zoveel vooruitgang is geboekt dat de grootste relatieproblemen zijn verholpen. De overige sessies kunnen dan versneld doorlopen, mocht dat wenselijk zijn. De relatief korte duur van het protocol maakt het traject voor zowel therapeuten als partners overzichtelijk en het biedt partners hoop op snelle verbetering. Bovendien is een kortdurend traject voor stellen betaalbaarder.
- IBCT is geschikt voor de meeste soorten relatieproblemen, inclusief problemen die gepaard gaan met hoogoplopende ruzies en affaires. Hooguit zal de nadruk op een of meerdere van de vijf thema’s per stel verschillen. Het protocol biedt echter flexibiliteit voor het aanbrengen van deze accenten, waardoor, ondanks het feit dat het hier gaat om een protocol, maatwerk geboden kan worden. (…)
Sessie 1 en 2 van IBCT: Het stimuleren van emotionele acceptatie
In IBCT zijn twee technieken ontwikkeld die je als therapeut kunt inzetten om emotionele acceptatie te stimuleren: empathische aansluiting en gezamenlijke onthechting. Met empathische aansluiting bevorder je emotionele acceptatie door partners te stimuleren op een andere manier met elkaar te praten, een manier die meer empathie en begrip opwekt bij de ander. Een voorbeeld is dat de ene partner zich tijdens een sessie kwetsbaar opstelt en iets persoonlijks vertelt. Je helpt de andere partner om daar sensitief op te reageren en zowel de eigen als de emoties van de partner te benoemen. Hierdoor raken partners bekend met elkaars gevoelens en gaan ze elkaar beter begrijpen. Ze komen als het ware meer op dezelfde emotionele golflengte. Met gezamenlijke onthechting help je partners met veel emotionele afstand om naar emotioneel beladen problemen te kijken en hoe ze daarmee in hun relatie omgaan. Je doet dit door bijvoorbeeld de wijze waarop partners met conflicten omgaan expliciet een naam te geven, zoals ‘aanval-verdedigingsdans’ of ‘slachtofferaanklagerpatroon’. Door emotionele distantie kan er een rationeel gesprek ontstaan over de conflicten in de relatie, de manier waarop partners die aanpakken en hoe dit beter zou kunnen.
Beeld: fizkes/shutterstock.com
