Lees verder
Wie is er nou eigenlijk gek? Door Ewout Kattouw (2022). Utrecht: Uitgeverij de Graaff, 240 p.
Dick Bijl

Ewout Kattouw schreef dit boek na een carrière van bijna 25 jaar als psychiatrisch patiënt. In die jaren kreeg hij 44 verschillende psychofarmaca voorgeschreven. In zijn pubertijd ontwikkelt Kattouw fase-gerelateerde klachten. Zijn huisarts schrijft hem een antidepressivum voor. Hiermee wordt een dramatische wending van zijn leven in gang gezet, voor ogenschijnlijk ‘normale puberteitsproblemen’. Hij gaat van de ene hulpverlener naar de andere. Die stellen steeds andere diagnoses en schrijven hem vrijwel alle beschikbare psychofarmaca voor. Resultaat: toenemende lichamelijke klachten en nieuwe psychische klachten door ongewenste combinaties van psychofarmaca, voorschrijven tegen de contra-indicatie in, en bijwerkingen. Hij belandt een aantal keren in een isoleercel en men voorziet dat hij als chronisch patiënt, wellicht in gedwongen opname, zijn leven zal moeten vervolgen. Dat de hem toegediende psychofarmaca mogelijk een deel van zijn klachten verklaren, wordt niet overwogen.

Kattouw ontwikkelt een hartaandoening, cardiomyopathie, zeer waarschijnlijk door antidepressiva. Op een gegeven moment heeft hij nog maar een hartfunctie van 10% en een levensverwachting van een jaar. Als psychiatrisch patiënt komt hij niet in aanmerking voor een harttransplantatie. Het einde lijkt in zicht. Maar het loopt anders. Kattouw gaat lezen, praten, bezoekt lezingen, bouwt zijn psychofarmaca af en probeert de lijn van zijn leven terug te vinden. Het uiteindelijk resultaat is dit meeslepend boek waarin hij artsen, psychologen en psychiaters een spiegel voorhoudt.

Medicijnen zijn hard op weg de derde doodsoorzaak te worden, na hart- en vaatziekten en kanker, en psychofarmaca dragen daaraan bij. Vooralsnog lijkt een belangrijke manier om hier iets aan te doen patiënten informeren. Neem het heft in eigen hand, is de boodschap van Kattouw. Dit boek is een aanrader voor gebruikers van psychofarmaca, de voorschrijvers ervan en de hulpverleners in de psychiatrie.