Gelukkig is er nu Alles over liefde en relatiekwaliteit. Dit bijzondere boek neemt de lezer mee door 2500 jaar geschiedenis, beschrijft de visies van de belangrijkste deskundigen en zet de theorie van de Intieme Duurzame Realistische Relatie (IDRR) uiteen. Na acht jaar research hebben de wetenschappers en relatietherapeuten Kloens en Van Duijn een gedegen publicatie afgeleverd, die van vakmanschap en bevlogenheid getuigt.
Het boek is multidisciplinair van opzet. De schrijvers hebben hun kennis uit de eigen disciplines van de psychologie, filosofie en theologie geïntegreerd met de belangrijkste theorieën en wetenswaardigheden uit de biologische en sociologische wetenschappen. Daarnaast hebben ze alle relevante theorieën en het gedachtegoed van de belangrijkste denkers in de geschiedenis beschreven. Op grond hiervan brengen ze een tweedeling in de liefdesethiek aan het licht; een positieve en een negatieve stroming in het denken over liefde. Duidelijk wordt dat de negatieve liefdesmoraal tot op de dag van vandaag een groot stempel drukt op de theorievorming in de psychologie.
De schrijvers beginnen hun zoektocht naar het geheim van de liefde en van paren met een goede relatie, met een historische schets van de belangrijkste theorieën, grondbegrippen en thema’s. Actuele thema’s als altruïsme, empathie, hechting en intimiteit komen aan bod.
Het hart van het boek is geheel gewijd aan de multidisciplinaire theorie van de IDRR. Deze theorie kent vier kernaspecten: realiteit (niet idealiseren, de relatie laten ademen, elkaar goed kennen), uniciteit (het innige innerlijk; authenticiteit, onderscheidenheid), intimiteit (vriendschap, aanraking en seksualiteit) en duurzaamheid (trouw). Het is een samenvatting van de internationale theorie over liefdevolle man-vrouwrelaties.
Een onmisbare aanvulling zijn de hoofdstukken in het boek over thema’s als de invloed van de persoonlijke levensgeschiedenis op relatiekwaliteit, fasen in de relatie (van verliefdheid naar liefde), tien succesfactoren voor relatiekwaliteit, man-vrouwverschillen, het verband tussen relatiekwaliteit en gezondheid, huwelijk en monogamie, ontrouw, relatietrauma en relatietherapie. Al deze onderwerpen maken het boek zeer compleet. In het nawoord is een samenvatting van alle kernbegrippen en een definitie van ware liefde opgenomen.
Helen van binnen
Alles over liefde en relatiekwaliteit is een warm en gedegen pleidooi voor intieme en duurzame man-vrouwrelaties. Voortbordurend op het moderne gedachtegoed in de filosofie stellen Kloens en Van Duijn dat een herijking van de liefde in ons vak gewenst is. Hiermee gaan ze voorop in de zoektocht naar een alternatief voor de leegte en de niet-verbondenheid die veel mensen in deze tijd ervaren. Ze tonen aan dat het nodig is dat mensen opnieuw leren zin te geven aan de basisrelaties in het leven. In lijn met de belangrijkste psychologische en filosofische theorieën laten ze zien dat het funderen en onderhouden van relaties uitsluitend mogelijk is vanuit een persoonlijke existentiële optie. Alleen van daaruit kunnen mensen in alle vrijheid kiezen voor de liefde en zich liefdevol gedragen naar anderen.
Een meerwaarde in dit boek is de uitgebreide beschrijving van de zogenoemde Postmoderne Consumptieve Relatie (pcr). Dit type relatie wordt gekenmerkt door een consumptieve levensstijl en een behoeftige vorm van liefde. Men verwacht aandacht en genegenheid van de ander in plaats van dat men zelf in staat en bereid is liefde te geven. Niet zelden wordt de schuld van de persoonlijke moeite en onvrede buiten zichzelf gezocht en worden oplossingen van anderen verwacht. Veel mensen zijn, naar een citaat van de psychoanalyticus Erich Fromm, ‘de kunst van het liefhebben verleerd’. Ze leven vanuit de ander in plaats van voor en met de ander.
De prangende vraag die zich vervolgens aandient voor relatietherapeuten: Ga je in je therapie mee met de behoeftige cliënt of leer je hem werkelijk lief te hebben? Een treffend citaat van filosoof Ad Verbrugge slaat de spijker op zijn kop: ‘Je kunt niet via de buitenkant oplossen wat van binnen geheeld moet worden’ (p. 308). Relatietherapie is, zoals Kloens en Van Duijn helder uitleggen, ook tweemaal individuele therapie: een proces van tweemaal zelfwording.
Alles over liefde en relatiekwaliteit is zowel geschikt voor professionals als voor paren. Het boek is een must-read voor iedere psycholoog die, direct of indirect, met paren werkt en een unieke bijdrage aan het (wetenschappelijke) debat over liefde en man-vrouwrelaties. Als lezer word je voortdurend geprikkeld om verdieping te zoeken. Hiertoe nodigen ook de vele verwijzingen naar de schilderkunst, poëzie en muziek uit.
De opbrengst van Alles over liefde en relatiekwaliteit gaat volledig naar Love Project 100%. Dit project subsidieert onderzoek en is een vangnet voor koppels die geen relatietherapie kunnen betalen.
Alles over liefde en relatiekwaliteit
Door: G.J. Kloens & G. van Duijn (2014)
Katwijk: InnovatieDuo, 556 p.