Het werkboek Ontspanning voor kinderen omvat 55 oefeningen om stress bij kinderen en andere gezinsleden te verminderen. De oefeningen maken gebruik van de ademhaling, geleide fantasie, mindfulness en yoga. In het voorwoord wordt verder opgemerkt dat zelfs spelletjes, creatieve oefeningen en lachen kunnen leiden tot ontspanning en stressvermindering. Weer een boek met een scala aan interventies die niet ‘evidence-based’ zijn. Wat moeten we ermee, zou je denken. Maar als kindertherapeuten zien we toch de meerwaarde in van de oefeningen beschreven in dit boek.
Tim is een jongen van zeven jaar oud en bekend met ADHD. Op school kan hij zich verbaal niet zo goed verweren en wordt hij veel gepest. Hij vindt weinig aansluiting bij leeftijdsgenootjes. Ook thuis heeft Tim weinig contact met zijn ouders. In de spelkamer tekent hij zichzelf als jongen met grote tranen die uit zijn ogen komen rollen. Het zijn tranen van verdriet en eenzaamheid. Het bezorgt hem veel stress. Tim is niet zo’n prater. De oefeningen uit het werkboek helpen Tim aan te geven waar hij de stress voelt in zijn lichaam en hoe hij naar manieren kan zoeken om hiermee om te gaan. Het is mooi om te zien hoe de oefeningen ertoe leiden dat Tim contact maakt met de therapeut, en later ook met zijn ouders.
Psychotherapie is meer dan alleen talig communiceren. Soms valt meer te bereiken met het gevoel of het lichaam als ingang. Contact krijgen met een kind kan daarbij een doel op zich zijn. De oefeningen kunnen eenvoudig geïntegreerd worden in een bestaande psychotherapie. Het is hierbij belangrijk van tevoren te bepalen welke oefening eruit wordt gehaald en met welk doel. Speltherapie is in veel gevallen een langdurig traject. Met deze oefeningen kunnen kinderen en ouders thuis snel en concreet aan de slag. De oefeningen zijn niet alleen geschikt om stress te verminderen maar kunnen ook als middel worden gebruikt om contact te krijgen met een kind. De oefeningen voorzien daarmee niet alleen in een behoefte van kindertherapeuten maar ook in die van kinderen en ouders.
Dr. J. Roelofs is verbonden aan de Universiteit Maastricht en is tevens redactielid van De Psycholoog. E-mail: J.Roelofs@maastrichtuniversity.nl.
Drs. L. Blockmans is werkzaam als psychotherapeut bij het GGZ-centrum voor kinderen en jeugdigen te Maastricht. E-mail: L.Blockmans@riagg-maastricht.nl.
