Automatisme en emotie lijken een aanzienlijk grotere rol te spelen om kleine aankopen cash of per pint te betalen dan de ratio.
Dat concluderen onderzoekers van De Nederlandse Bank en Vrije Universiteit Amsterdam. Van pinnen het dominante betaalmiddel maken, past in het streven van DNB naar een zo efficiënt en veilig mogelijk betalingsverkeer. Er is een lichte verschuiving richting, maar die verloopt langzamer dan verwacht. In 2012 werd het grootste deel van de kassa-aankopen (59%) nog steeds contant betaald. Voor banken is het handig inzicht te hebben in de factoren die van invloed zijn op de keuze van een betaalmiddel.
Onderhavig onderzoek bestond naast literatuurstudie uit observatieonderzoek in een virtual reality-omgeving en neurowetenschappelijk onderzoek. Observaties wezen onder meer uit dat betaalgedrag moeilijk manipuleerbaar is: alleen een vergroting of verkleining van het budget en geld vragen voor pinbetalingen hebben een tamelijk gering effect. Uit fMRI-scans bleek dat cash betalen positievere emoties genereert dan betalen met een pinpas én sterker uit gewoonte voortkomt dan pinnen.
Bron: Horst, F. van der & Matthijsen, E. (2013). The irrationality of payment behaviour, DNB Occasional Studies. (http://www.dnb.nl/binaries/OS%201104%20WEB_tcm46-294816.pdf)
