lberdien Hamminga is onder meer orthopedagoog en werkt veel met kinderen met gedragsproblemen. Op een dag kreeg ze een jongetje van vier in behandeling dat niet praatte op school. Thuis sprak hij wel. Hij bleek meer problemen te hebben en na een EMDR-behandeling om wat nare ervaringen te verwerken, behandelde ze hem met speltherapie. Zijn moeder was erbij, maar bleef op de achtergrond. Na vijf of zes sessies had hij tegen Hamminga nog steeds niet gesproken. ‘Het duurde lang, ik had alles al geprobeerd en voelde de druk groeien. Zijn ouders, de school, iedereen keek naar mij, want ik was de specialist.’
Tijdens de zesde sessie waren ze bezig met lego en zouden ze overgaan op een ander spel. Hamminga: ‘Ik vroeg hem wat hij wilde, waarop hij duidelijk naar de garage keek. Opeens wist ik: nu moet hij iets gaan zeggen. Ik had iedereen opgedragen geen druk uit te oefenen, dat zou averechts werken, maar opeens was ik ervan overtuigd dat de tijd nu rijp was. Dus ik zei: “Als jij met de garage wilt spelen, zeg dan ja. Niet fluisteren, maar echt met je stem.”’
De jongen gaf geen antwoord. Daarom zei ze: ‘Ik vraag het je zo meteen nog een keer en dan geef jij antwoord.’
Ze vroeg het hem nogmaals op dezelfde manier en toen zei hij: ‘Ja, graag.’
‘Hij keek blij, opgelucht en trots en ik opgetogen. Zo bleven we elkaar even aankijken. Ik zag hoe ook zijn moeder innerlijk zat te juichen. Ik pakte de garage en hij bleef doorpraten. Toen het tijd was, zei ik: “We gaan nog even door, het gaat zo goed.”’
Hamminga gaf nog tips mee voor school. Daar maakt hij vorderingen. In de gang praat hij al en hij begint vriendjes te maken. Alleen in de klas heeft hij nog niets gezegd, maar fluistert wel, hij maakt oogcontact en maakt gebruik van gebaren en mimiek.
Wat ze ervan leerde? ‘Dat je volgens protocollen moet werken, je registraties moet halen en aan je kwaliteit moet werken, maar dat het er uiteindelijk om gaat dat je daar ook bovenuit kunt stijgen. Dat er opeens zo’n moment kan ontstaan dat je even los van de schoolboekjes komt en het goede doet. Dat is echte kwaliteit, maar dat kun je niet meten.’