De plagiaat-affaire van de populaire hoogleraar klinische psychologie en bestsellerauteur René Diekstra, onthuld door wijlen onderzoeksjournaliste Elma Verhey in Vrij Nederland, was in de zomer van 1996 groot nieuws. Eind van datzelfde jaar stapte Diekstra op aan de Universiteit Leiden, nadat een commissie onder voorzitterschap van Willem Hofstee hem schuldig had bevonden.
Verhey en Hofstee zijn een paar van de echte namen die opduiken in de onlangs verschenen satirische roman Uit de schaduw van de meester die geïnspireerd is op deze affaire. De hoofdpersonen in dit boek, twee collega’s van Diekstra die destijds elk op eigen wijze een significante rol in diens ontmaskering hebben gespeeld, worden dan weer niet bij hun echte naam genoemd. Maar je hoeft niet zo heel ingewijd te zijn om in Aat Hemelrijk en Wolf Engel respectievelijk Ad Kerkof en Dolph Kohnstamm (en in Fokje zijn vrouw Rita) te herkennen. De manier waarop Hemelrijk en Engel karakterologisch in de roman worden neergezet, doet evenwel niet zozeer aan satire denken maar eerder aan een afrekening in het wetenschappelijke circuit. Zo krijgt Engel vanwege zijn vermeende omgang met studentes de stekelige bijnaam ‘Professor-even-voor-een-zeven’ mee. Maar onderzoeksjournalistieke navraag bij enkele betrokkenen leert dat die bijnaam nogal bezijden de waarheid is.
Wie houdt van wetenschappelijke affaires, zal vast iets van zijn of haar goesting vinden in dit wat houterig geschreven boek . Over de auteur P. Licht staat op de achterflap overigens vermeld dat het een synoniem is voor een bekende Nederlander die jarenlang diepgravend onderzoek heeft gedaan naar de affaire-Diekstra. Niet uitgesloten is dat in deze mededeling de meeste satire schuilt.
