Lees verder
Kevin (28) komt als laatste binnen, begeleid door twee mannen in uniform. Eén blijft in de zaal, de andere wacht op de gang tot Kevin teruggaat naar de gesloten afdeling. Hij maakt eerst een voorstelrondje langs de dertien aanwezigen in de vergaderzaal van de tbs-kliniek. Ik probeer hem aan te kijken, maar zijn blik kruist de mijne zonder werkelijk oogcontact. Wat doen we met Kevin? Een team van psychiaters, psychologen, therapeuten, advocaten en behandelaars van verschillende klinieken buigt zich, met Kevin zelf, over deze vraag. Een volgende kliniek en nieuw behandelplan? Een rustige longstay-plek om de samenleving voor altijd tegen Kevin te beschermen? Het verzoek voor deze ZorgConferentie* kwam van zijn advocaat, die de impasse rondom haar cliënt wilde doorbreken.
Hans-Jaap Moes

Na een korte introductie is het woord aan Kevin. Hij betoogt helder dat hij zijn status als Extreem Vlucht- en Beheersgevaarlijk disproportioneel vindt. Zijn kans op verlof is hiermee weer uit zicht. ‘Ik reflecteer meer op mijn eigen gedrag en ga beter om met opkomende gevoelens van agressie. Ik blaf nog weleens, maar bijt niet meer. Ik wil een leven opbouwen buiten, misschien een gezin stichten. Wat ik daarvoor nodig heb is meer therapie. In een andere kliniek, niet hier.‘

Ik ben geraakt door deze welbespraakte, beschadigde en getraumatiseerde jongeman, met een antisociale persoonlijkheidsstoornis, PTSS  en lichte cannabisverslaving. Is het veiligheidsrisico voor de samenleving werkelijk onacceptabel? Zijn dossier is heel stevig. Kevin is verbaal en fysiek agressief, bedreigt en mishandelt behandelaars en medepatiënten, sticht brand en vernielt. Hij laat sinds zijn twaalfde een spoor achter van incidenten en delicten. Hij verbleef in meer dan twintig instellingen. In 2015 wordt hij vanwege een poging tot doodslag veroordeeld tot achttien maanden gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging. Recent heeft Kevin een sociotherapeut met de dood bedreigd. Hij houdt deze dreigementen vol en zegt de sociotherapeut te zullen opzoeken en ‘de trekker te zullen overhalen’. In verband met de gelijkenissen met een incident in een voorgaande kliniek waar Kevin een sociotherapeut met kokend water heeft overgoten, wordt herhalingsrisico als hoog ingeschat en doet de huidige kliniek een verzoek tot overplaatsing naar een andere kliniek.

Kevin knikt me toe als ik hem een vraag stel. Hij antwoordt dat hij er in de komende periode alles aan gaat doen nog betere zelfcontrole te krijgen, om daarna stappen naar buiten te kunnen maken. Ik ben gevoelig voor zijn positieve intenties, maar zie mijn vertrouwen niet bevestigd in de wat cynische glimlach van de behandelend psychiater naast Kevin. Na de vragenronde nemen we afscheid van Kevin. Hij zegt verheugd te zijn over de aandacht voor zijn situatie en veel meer aan het woord te zijn geweest dan hij had verwacht. Tussen zijn geüniformeerde begeleiders in verdwijnt hij in de gang.

De discussie zonder Kevin is levendig. Een deel van de aanwezigen is sceptisch over zijn toekomst. Zij benadrukken de voortdurende recidive en het gebrek aan ontwikkeling. Anderen zijn hoopvoller, geven aan dat de diagnose ook na zoveel jaren onduidelijk is, dat er via onderzoek en therapie nog mogelijkheden zijn om meer duidelijkheid te krijgen, en dat mogelijk de impasse en deels zichtbare achteruitgang in de afgelopen jaren gekeerd kan worden.

De conferentie eindigt met een plan voor nader onderzoek, scan, diagnose, overplaatsing naar een andere kliniek en advies voor onder meer EMDR.  Kevin wordt niet levenslang opgesloten, nog niet.

*Een Zorgconferentie is een multidisciplinair overleg over een tbs-gestelde. Samen met behandelaren, betrokkene zelf, diens advocaat en extern deskundigen wordt besproken wat een passende vervolgstap is. Daarbij staan kwaliteit van leven en veiligheid van de samenleving centraal. In 2019 hebben 110 van zulke overleggen plaatsgehad.