In iets meer dan de helft van de gevallen, zo concludeerden zij, wordt een test gebruikt die als onvoldoende is beoordeeld door de Commissie Testaangelegenheden Nederland (COTAN) – de waakhond die toeziet op onder meer de betrouwbaarheid en validiteit van het weinige gereedschap dat psychologen concreet in handen hebben. ‘Het betekent in het beste geval dat de resultaten van ongeveer de helft van de testafnames weinig zeggend zijn, en in het slechtste geval dat de resultaten van ongeveer de helft van de testafnames misleidend zijn,’ schreven Schimmel en Van Koppen. ‘Dat vormt een slechte basis voor rapportages over verdachten aan de rechter.’
Fundamentele kritiek. Het artikel bleef dan ook niet onopgemerkt bij het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en Psychologie (NIFP). In de Forumrubriek gaan vier medewerkers van dat instituut de discussie aan met Schimmel en Van Koppen, onder meer over de vraag of het verantwoord is dat verdachten ook thuis, dus zonder toezicht van een forensisch psycholoog, tests mogen invullen. Een zeer lezenswaardige discussie, ook al wordt die pas acht maanden later afgedrukt vanwege een praktisch argument als ‘qua geaccepteerde kopij achteraan de rij aansluiten’.
Maar goed, de wereld gaat al zo snel. Dat lage(re), wetenschappelijke tempo heeft zeker zijn charmes, bijvoorbeeld door aandacht voor historische fundamenten van ons vak. Zo gaan Tim Batink en Frenk Peeters in op drie generaties gedragstherapie, in het bijzonder op de derde generatie waaronder Acceptance and Commitment Therapy (ACT), en de invloed van het behaviorisme daarop. Een aangehaalde verzuchting in het decembernummer van vorig jaar van good old Burrhus Skinner –menselijk gedrag is het moeilijkste onderwerp dat ooit aan een wetenschappelijke analyse is onderworpen – was voor Jan Derksen aanleiding zich af te vragen of wij als psychologen menselijk gedrag bestuderen.
Wat wij ook bestuderen, psychologie is een vak met een eigen tempo. Lees ook de rubriek Inspiratie met covergirl Hedda van ’t Land. Haar ambitie? Een grotere bijdrage leveren aan het toepassen van wetenschappelijke inzichten door professionals. Dat vereist een passend tempo.
