Om te beoordelen wat de beste behandeling is bij een bepaalde lichamelijke of psychische ziekte, kun je een kijkje nemen in de Cochrane Library. In deze online bieb kun je allerhande reviews vinden van onderzoek naar het effect van medicijn x of therapie y op aandoening z. Maar wat zeggen die reviews nu precies?
Met die vraag ging een internationaal team van onderzoekers aan de slag. Zij bestudeerden ruim duizend Cochrane Reviews waarin het effect van een therapie werd vergeleken met dat van een placebo, een standaardtherapie of helemaal geen behandeling. De onderzoekers wilden nagaan in hoeverre positieve effecten van een therapie door sterk en overtuigend bewijs worden ondersteund. Oftewel: zijn de effecten statistisch significant, beoordelen de auteurs ze als positief én voldoen ze aan de grade- grade-criteria, een strenge manier om uitkomsten te wegen?
Van de 1567 interventies die in de reviews werden besproken, werd in slechts 87 gevallen (5,6%) zulk ondersteunend bewijs voor gunstige uitkomsten gevonden. Daarnaast werden bij 577 behandelingen (ook) nadelige effecten gerapporteerd. Ruim een vijfde (22%) hiervan was statistisch significant, een fractie hiervan (14,2%) voldeed weer aan de grade-criteria.
Kortom: voor de effectiviteit en nadelige gevolgen van het overgrote deel van de behandelingen die in Cochrane Reviews worden beschreven, bestaat geen sterk en overtuigend bewijs. Mogelijk ligt de lat van het grade-systeem te hoog. Maar toch: voor wie ziek is, is dit weinig geruststellend.
Bron: Howick, J. et al. (2022). Most healthcare interventions tested in Cochrane Reviews are not effective according to high quality evidence: A systematic review and meta-analysis. Journal of Clinical Epidemiology, 2022, 148, 160-169.
Beeld: Horth Rasur/Shutterstock.com
