Blogs
Anne-Laura van Harmelen

Tegen je verlies kunnen

Geen reacties
Lees verder
In december begint het altijd bij mij te kriebelen. Ik ben groot fan van alles wat met kerst te maken heeft. Dus onze duurzame terugbrengkerstboom is besteld, de glühwein staat al klaar, en de kersttruien, lichtjes en kerstballen staan in de aanslag. Ik kijk reikhalzend uit naar het vertrek van de goedheiligman, daarna mag ik los. We vieren kerst altijd uitbundig met een grote berg cadeautjes onder de kerstboom, heel gezellig, hoewel het kopen van de cadeautjes ook lastig is, iedereen heeft al zoveel. In december kijk ik terug op een jaar vol hoogtepunten, onze oraties, 40ste verjaardagen, 10de verjaardagen, onze eerste vakantie als gezin (met pgb-hulp) naar een tropisch eiland, om daar twee weken niets te doen behalve snorkelen en zonnen. Maar het jaar heeft ook een zwarte rand, door het verlies van de o zo gewenste tweeling. Ze hebben een naam en een plek, in mijn hart en vooral in mijn hoofd.
Anne-Laura van Harmelen

Rouw is een ervaring waarover in de westerse maatschappij maar weinig gepraat wordt. Verlies van een zwangerschap gaat vaak gepaard met stilte en schaamte. Het is tot op heden not done je zwangerschap te verkondigen voordat de twaalf weken zijn gehaald, vanwege de verhoogde kans op verlies in het vroege stadium. En verlies is privé, dat verberg je en houd je voor je.

Bij het verlies van mijn eerste zwangerschap elf jaar geleden bleek er in mijn directe omgeving een geheime club te bestaan, een club van mensen die precies wisten wat ik had meegemaakt maar dat alleen met mij deelden toen ik mijn ervaring met hen besprak. Zo kwam ik erachter dat ik niet de enige was, dat verlies van een zwangerschap heel normaal is, en helaas ook veel voorkomt.

Het resultaat van zo’n gemeenschappelijk stigma op rouw, waarbij de pijn wordt weggestopt en het verdriet in zwijgen wordt gehuld, is paradoxaal in zijn werking. Maskeren van rouw kan gepaard gaan met angst voor negatieve reacties van anderen en sociale disconnectie, het gevoel ‘anders zijn’. Het kan ook leiden tot het vermijden van sociale situaties.1 Juist het delen van rouw met mensen die begrip tonen en hulp kunnen en willen bieden, zal de verwerking ervan van verbeteren, en de gevoelens van eenzaamheid die met verlies gepaard gaan kunnen helpen verminderen.2 Om deze reden is er de Sire-reclame die mensen aanmoedigt het onderwerp niet te vermijden: ‘De dood, praat erover, niet eroverheen’.3  Want verlies hoort bij het leven, en rouw is een ervaring waar je doorheen moet gaan, die kun je niet wegstoppen, ontlopen of negeren. En met de feestdagen, waarbij families samenkomen, kunnen gevoelens van gemis extra aanwezig zijn en pijnlijk zijn.

Daarom is het belangrijk dat we met de feestdagen extra alert zijn op onze dierbaren. Dus, mocht je nog niet weten wat je iemand voor kerst gaat geven, dan is een arm om iemand heen misschien een mooi cadeau.

Referenties

  1. Smith, K.V., Wild, J. & Ehlers, A. (2020). The Masking of Mourning: Social Disconnection After Bereavement and Its Role in Psychological Distress. Clinical Psychological Science, 8(3), 464–476. https://doi.org/10.1177/2167702620902748
  2. Logan, E.L., Thornton, J.A., Kane, R.T. & Breen, L.J. (2018). Social support following bereavement: The role of beliefs, expectations, and support intentions. Death studies, 42(8), 471-482.
  3. https://sire.nl/campagnes/de-dood-praaterover/

Beeld: Stijn Rademaker