Artikelen / 03/02/2017

De illusie van beheersbaarheid

Geen reacties
Log in
Aan de balie in het gemeentehuis wil een man zijn pasgeboren dochter aangeven met drie ouders. De ambtenaar fronst zijn wenkbrauwen en zegt dat een dergelijke aanvraag niet in behandeling genomen kan worden. Het is een optie waarin weten regelgeving niet voorziet. Een kind kan maar twee wettelijke ouders hebben. De ambtenaar spreekt zijn overpeinzing uit dat de tijd misschien rijp is voor een discussie over meer dan twee ouders, maar zolang de regels zijn zoals ze zijn, kan hij de man niet helpen. Hij durft het niet aan.
Arthur Petersen

Dit is een mooi voorbeeld van wat bureaucratie doet met de psyche van medewerkers: die mijden ieder risico, zelfs als er maatschappelijk draagvlak zou bestaan voor verandering. Het is echter een illusie te denken dat bureaucratieën in staat zijn te voorkomen dat de maatschappelijke praktijk én het gedrag van medewerkers veranderen. Er komt een dag dat een ambtenaar een dergelijke aanvraag wél in behandeling neemt ….

De belofte van bureaucratie

Ooit was ‘bureaucratie’ een positief begrip, een succesnummer van de moderniteit: wat is er mis met organisaties die betrouwbaar en eerlijk en zonder aanzien des persoons doen wat ze moeten doen, en die daarop gecontroleerd kunnen worden? De nadruk in bureaucratie op hiërarchie, regels, dossiers, het wegcijferen van emoties en het op organisatieniveau kunnen afleggen van verantwoording kan inderdaad worden gezien als een mooi product van de moderniteit. Maar dat geldt alleen als de bureaucratische manier van werken niet de enige manier is van omgaan met