Log in
‘Leuker kunnen wij het als methodologen niet voor u maken, hopelijk wel makkelijker.’ De rubriek De Gereedschapskist wordt verzorgd door redactieraadslid Angélique Cramer, universitair hoofddocent bij het departement Methods and Statistics aan Tilburg University. In deze aflevering beargumenteert Cramer dat meer regels in de wetenschap weliswaar tot minder vrijheid leidt, maar wel meer echte kennis oplevert. Komend uit een liberaal ondernemersgezin had ik in mijn vormende jaren overwegend een hekel aan bureaucratie. Als mij toen gevraagd was of ik meer of minder regels zou willen, dan was ‘minder’ mijn antwoord geweest. Want minder regels betekent meer vrijheid. Alhoewel ik er op sommige terreinen nog steeds een groot voorstander van ben – denk aan de wirwar aan regeltjes mocht u op het nobele idee komen om uw hulpbehoevende ouders te verzorgen – vraag ik me af of het in de wetenschap nu wel zo’n goed idee is om zo min mogelijk regels te hebben.
Angélique Cramer

Het ultieme doel van wetenschapsbeoefening is het verwerven van generaliseerbare, dat wil zeggen algemene kennis op basis van evidentie verkregen uit wetenschappelijk onderzoek. Het is informatief om te weten dat Coos, die als jongetje emotioneel mishandeld werd door zijn ouders, later een depressieve stoornis ontwikkelde en dat Anna een gegeneraliseerde angststoornis ontwikkelde als gevolg van seksueel misbruik in haar jeugd. Maar de meest relevante kennis, in wetenschappelijk opzicht, zou in dit voorbeeld zijn dat jeugdtrauma’s het risico verhogen op latere psychopathologie.

Om tot dergelijke algemene kennis te komen, is het noodzakelijk om de resultaten van verschillende onderzoeken naast elkaar te leggen, om zo tot een afgewogen oordeel te komen. En hier ontstaat een probleem dat in de psychologie prangend is: hoe resultaten te beoordelen gegeven het feit dat onderzoekers behoorlijk wat keuzevrijheid hebben bij de data-analyse?

Een gechargeerd voorbeeld met twee onderzoeken: in beide onderzoeken wordt een sterk verband gevonden tussen jeugdtrauma en latere psychopathologie. Maar: in het ene