‘Net als de kiezers van uiteenlopende politieke partijen, die qua opvatting dichter bij elkaar blijken te liggen dan hun partijprogramma’s, vertoont de individuele bridger, en zeker het paar, een onoverzichtelijk mengsel van mentaliteiten. In dit geval is bijvoorbeeld de een van nature wat meer risico-zoekend, de ander wat meer risicomijdend, wat met beide strategieën interfereert. De parentijger bestaat evenmin als de Nederlander. Meer in het algemeen is natuurlijk de mens het beest dat er een potje van maakt.’
Een potje wordt er niet zelden van organisatieveranderingen gemaakt, zeker van unfaire. ‘Veel organisatieveranderingen hebben effect op de rechtvaardigheidsbeleving van belanghebbenden,’ aldus Leonard Millenaar en collega’s. ‘Dit is in belangrijke mate te verklaren doordat er bij veel organisatieveranderingen sprake is van verdelingsvraagstukken. Zo moet bij reorganisaties bepaald worden wie boventallig wordt verklaard, een kostenverlaging vraagt om een herverdeling van budgetten, en bij een fusie vindt vroeg of laat discussie plaats wie op de (top)posities in de nieuwe organisatie worden geplaatst. De mate waarin medewerkers de verdeling als rechtvaardig ervaren, heeft invloed op het gedrag dat zij vertonen.’
Van een potje kan ook sprake zijn bij gelijke arbeidskansen. ‘Erkennen dat onbewuste stereotypen een rol kunnen spelen, helpt werkelijk gelijke kansen te bieden,’ schrijft Naomi Ellemers. ‘Vragen wat mensen willen, in plaats van daar aannames over te doen, kan belangrijke informatie opleveren. Keuzes worden niet altijd in vrijheid gemaakt maar zijn mede gebaseerd op ingeschatte mogelijkheden; die zien er voor vrouwen minder gunstig uit. Loopbaantrajecten die toegesneden zijn op één soort personen bieden geen gelijke kansen.’
Gezien de vele sub-disciplines kunnen buitenstaanders de indruk krijgen dat de hele psychologie een potje is. ‘Getob over de nomenclatuur van de psychologie is niet aan de orde,’ stelt Eric-Jan Wagenmakers. ‘Alle inspanning zou erop gericht moeten zijn om de wetenschappelijke methode zo zuiver mogelijk toe te passen, ongeacht of men nu werkzaam is in de pastorale psychologie, de topologische psychologie, of de culinaire psychologie.’
Om ter afsluiting een potje voor dit nummer te breken: lees vooral ook de artikelen die dit redactioneel niet haalden.
