Kijken naar links of naar rechts heeft niets te maken met liegen of de waarheid spreken. Dat blijkt uit Amerikaans en Schots onderzoek. Deze bevinding gaat lijnrecht in tegen een wijdverspreide opvatting.
Als mensen naar rechts (of rechtsboven) kijken, liegen zij. Kijken zij naar links, dan spreken zij de waarheid. Deze claim vind je niet alleen terug op duizenden internetpagina’s, die ‘kennis’ wordt zelfs onderwezen in workshops neurolinguïstisch programmeren (nlp).
Een team van zes psychologen onderwierp de stelling aan diverse tests. Daaruit bleek dat de blikrichting bij leugenaars niet verschilde van die van sprekers van de waarheid. Dit bleek onder andere uit de analyse van 52 ongeacteerde videoboodschappen waarin mensen een emotionele oproep deden om een vermiste geliefde terug te vinden. De helft van deze mensen loog, aangezien zij later zelf waren veroordeeld voor moord op de vermiste persoon.
Voor de mensen op de video stond veel op het spel. Was er een verschil tussen de leugenaars en degenen die werkelijk het algemene publiek vroegen de vermiste terug te vinden? Het verschil zat hem in ieder geval niet in de blikrichting, concluderen de psychologen. Uit eerder onderzoek met dezelfde video’s bleken wel andere verschillen: leugenaars gebruikten minder woorden, meer voorzichtige woorden (misschien, wellicht). Ook knipperden zij vaker met hun ogen.
Bronnen: Wiseman, R., Watt, C., Ten Brinke, L., Porter, S., Couper, S-L., & Rankin, C. (2012) The Eyes Don’t Have It: Lie Detection and Neuro-Linguistic Programming. PLoS ONE, 7(7). e40259. doi:10.1371/ journal.pone.0040259 Ten Brinke, L., & Porter, S. (2011, December 19). Cry Me a River: Identifying the Behavioral Consequences of Extremely High-Stakes Interpersonal Deception. Law and Human Behavior. Advance online publication. doi: 10.1037/h0093929