Als je iemand leert kennen, kun je vaak al binnen een paar seconden aanvoelen of die persoon behulpzaam en sociaal is of niet. Klopt die eerste indruk? Vaak wel, blijkt uit onderzoek.
Onze eerste indruk gaat zelfs verder: wij maken binnen enkele seconden een inschatting van iemands genetische aanleg tot prosociaal gedrag. Een team genetici en psychologen toonde dat aan door proefpersonen te laten kijken naar korte filmpjes van mensen die een gesprek hadden met hun partner. De filmpjes duurden 20 seconden, en hadden geen geluid. De proefpersonen moesten daarna aangeven of zij de persoon sociaal en betrouwbaar vonden.
Het bleek dat het oordeel van de proefpersonen sterk overeenkwam met de genetische aanleg tot sociaal gedrag van de persoon op het filmpje. Met die genetische aanleg bedoelen de onderzoekers de gevoeligheid voor het hormoon oxytocine. Mensen met meer oxytocine-receptoren zijn gevoeliger voor dit hormoon, en dat uit zich in gedrag. Daarom kon hun sociale inslag tamelijk correct worden ingeschat. Van de tien mensen die het meest onbetrouwbaar werden ingeschat, bleken negen een lage gevoeligheid te hebben voor het hormoon oxytocine.
Bij analyse van de filmpjes bleek welk gedrag het oordeel van de kijkers bepaalde. Mensen met een prosociale inslag knikten meer in gesprek met hun partner, glimlachten vaker, maakten meer oogcontact en hadden een meer open lichaamshouding.
Thin-slicing study of the oxytocin receptor (OXTR) gene and the evaluation and expression of the prosocial disposition Door: A. Kogana, L.R. Saslow, E.A. Impett, C. Oveis, D. Keltner & S. Rodrigues Saturn. Proceedings of the National Academy of Sciences, 2011, vol. 108, p. 19189 – 19192
