Volgens psychologen aan de Rijksuniversiteit Groningen hangt de werking van angstaanjagende afbeeldingen af van karakteristieken van de roker die eraan wordt blootgesteld. Aan hun onderzoek namen 118 rokers deel. Eerst werd in kaart gebracht hoeveel sigaretten zij dagelijks rookten, in hoeverre ze bereid waren te stoppen en wat hun aannamen waren over de mogelijkheid te stoppen. Daarna plakten 59 van de 118 deelnemers drie weken lang op elk aangeschaft pakje sigaretten plaatjes met afbeeldingen van de hierboven beschreven aard. De resterende deelnemers deden dat niet; zij zagen dus alleen de gebruikelijke, geschreven waarschuwingen.
Gedurende deze drie weken maten de Groningse onderzoekers meerdere keren of er bij de rokers verandering optraden in hun rookgedrag en eventuele motivatie om te stoppen. Hun conclusie luidt dat gruwelplaatjes alleen werken bij zware rokers en bij rokers die geen smoezen aanwenden om hun eigen rookgedrag te legitimeren. Die rookten minder tijdens het onderzoek en raakten gemotiveerder om te stoppen. Op lichte rokers en rokers die zich wel van oneigenlijke uitvluchten bedienen om te blijven roken, hadden de afbeeldingen niet of nauwelijks effect. Een eventuele invoering van schokkende plaatjes op sigarettenpakjes zou, aldus de onderzoekers, moeten samengaan met laagdrempelige hulp aan rookverslaafden. (EdJ)
Bron: A. Dijkstra et al., (2015). The Effects of Repeated Exposure to Graphic Fear Appeals on Cigarette Packages: A Field Experiment. Psychology of Addictive Behaviors, doi 10.1037/adb0000049
