Beloopstudies laten zien dat klassiek autisme een aandoening voor het leven is. Voor lichtere vormen van autisme geldt een ander verhaal, althans volgens een studie van het Sophia Kinderziekenhuis en ggz-instelling Yulius. De onderzoekers volgden een groep van 72 kinderen in de basisschoolleeftijd met de diagnose pdd-nos en bekeken na zeven jaar de diagnose opnieuw. Tijdens het tweede meetmoment vertoonde 40% van deze inmiddels tot pubers uitgegroeide proefpersonen meer kenmerken van autisme. Maar bij 20% waren de symptomen dusdanig afgenomen dat ze niet meer aan de criteria van pdd-nos voldoen.
Ook het aantal stoornissen dat vaak met pdd-nos gepaard gaat, bleef niet constant. Tijdens de adolescentie namen ze over het algemeen af van 80% naar 60%, maar bij sommige kinderen verschoven ze, bijvoorbeeld van een angststoornis naar een depressie.
Twee kenmerken van autisme voorspelden het beloop van die bijkomende stoornissen, namelijk stereotiep gedrag en een beperkte sociale interesse. Hoe meer van dit gedrag kinderen op jonge leeftijd laten zien, hoe groter de kans dat ze als pubers last blijven houden van comorbiditeit.
Dit beeld suggereert dat kinderen gedurende de adolescentie zowel in als uit het autismespectrum kunnen groeien. Tegelijkertijd roept het onderzoek de discussie op hoe je de stoornis het beste kunt benaderen, categoriaal of dimensioneel. Want de groep die weliswaar niet meer aan de diagnose voldoet, loopt meestal nog steeds aan tegen hindernissen in het sociale verkeer. En waar trek je dan de grens?
In elk geval is het belangrijk om kinderen met de diagnose pdd-nos tijdens de puberteit opnieuw te testen, zodat de behandeling zo nodig aangepast kan worden. (SP)
N.B. de kinderen in dit onderzoek zijn volgens de dsm-iv gediagnosticeerd.
Bronnen: Louerse, A. et al (2015). ASD Symptom Severity in Adolescence of Individuals Diagnosed with PDD-NOS in Childhood: Stability and the Relation with Psychiatric Comorbidity and Societal Participation. Journal of Autism and Developmental Disorders. doi: 10.1007/s10803-015-2595-2
Verheij, C. et. al (2015). The Stability of Comorbid Psychiatric Disorders: A 7 Year Follow Up of Children with Pervasive Developmental Disorder-Not Otherwise Specified. Journal of Autism and Developmental Disorders. doi: 10.1007/s10803-015-2592-5
