Log in
‘Leuker kunnen wij het als methodologen niet voor u maken, hopelijk wel makkelijker.’ De rubriek De Gereedschapskist wordt verzorgd door redactieraadslid Angélique Cramer, universitair docent aan de Programmagroep Psychologische Methodenleer van de Universiteit van Amsterdam. Deze aflevering gaat over Simpsons paradox.
Angélique Cramer

Stel: u heeft een nieuw middel ontwikkeld om psychose te behandelen. U test de effectiviteit ervan door een groep mensen met het middel te behandelen in steeds verschillende doseringen. Daarbij is de hypothese: hoe sterker de dosering, hoe beter het middel werkt. In figuur 1 vindt u de resultaten. De zwarte stippellijn met stijgende trend is het gevonden resultaat als u naar uw gehele steekproef kijkt: hoe hoger de dosering, hoe groter de kans op herstel. Op basis van deze resultaten concludeert u dat uw middel effectief is in het behandelen van psychose. Is die conclusie terecht?

Neen. Niet zonder meer. Waarom niet? Stel dat de steekproef uit twee subgroepen bestaat: mannen en vrouwen. Als we nu binnen deze subgroepen kijken naar de effectiviteit van het middel, zouden we dan dezelfde conclusie trekken als op basis van de gehele steekproef? Wederom, neen. Kijkt u als eerste naar de subgroep mannen in figuur 1 (turquoise stippen en lijn): in deze