Grote kans dat je denkt aan dissociatieve amnesie: geheugenverlies met een psychogene oorzaak. Het idee hierachter is dat bepaalde herinneringen zo stressvol en traumatisch kunnen zijn dat ze diep worden weggestopt en daarmee ontoegankelijk worden. Maar is dat een aannemelijk scenario? Nee, betoogt forensisch psycholoog Marko Jelicic. Onderzoek heeft allang laten zien dat overlevenden van een jappenkamp juist levendige herinneringen hebben aan wat er gebeurd is. Ook de passagiers van een net niet gecrasht vliegtuig konden jaren later in detail én correct beschrijven wat ze hadden meegemaakt.
Een organische oorzaak is daarom veel aannemelijker. Er zijn in de literatuur al eerder patiënten beschreven die kampen met ernstig geheugenverlies door een beschadigd brein. Zij kunnen wel nieuwe informatie opnemen maar weten zich niets meer van het verleden te herinneren. Ook genoemde feestganger bleek bij nader onderzoek hersenletsel te hebben, veroorzaakt door de klap op de tafel. Geen wonder dat de maandenlange psychotherapie die hij had ondergaan niets had uitgehaald: zijn geheugenverlies had een fysieke, en geen psychische oorzaak.
Psychologen doen er daarom goed aan hersenletsel uit te sluiten voordat zij concluderen dat er van dissociatieve amnesie sprake is. Dat scheelt een hoop tijd, geld en frustratie.
Bron: Jelicic, M. (2023). Dissociative amnesia? It might be organic memory loss! Topics in Cognitive Science 0, 1-7. : 10.1111/tops.12640
Beeld: Lightspring / Shutterstock
