Onderzoekers van de Universiteit van Luxemburg benutten gegevens uit SHARE om die vraag te kunnen beantwoorden. SHARE is de afkorting van Survey of Health, Ageing and Retirement in Europe en verwijst naar een internationale databank met gegevens over economische kenmerken, de gezondheidssituatie en de sociale omstandigheden van Europese 50-plussers uit elf landen. Van ruim twaalfduizend respondenten uit de SHARE-databank koppelden de onderzoekers de uitkomsten van cognitieve tests, individuele gegevens omtrent werk en carrière en historische, aan het land van herkomst gerelateerde data over fluctuaties in het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking.
De bevinding van de onderzoekers is dat mannen tussen de 50 en de 74 lagere scores halen op cognitieve tests, naarmate ze tussen hun 45e en 49e levensjaar vaker een recessie meegemaakt hebben. Vrouwen scoren lager naarmate ze tussen hun 25e en 44e vaker een recessie meemaakten.
Hoewel een verklaring voor deze conclusies niet uit de gebruikte data is af te leiden, hebben de onderzoekers wel een vermoeden. Mannen van net onder de vijftig die in een crisis hun baan kwijtraken, komen daarna vaak niet meer aan het werk. Voor jongere mannen geldt dat niet of minder: zij kunnen het verloop van hun carrière na een moeizame start vaak nog een positieve draai geven.
Voor vrouwen leidt een recessie op jonge leeftijd niet zelden naar een aanhoudend instabiele carrière, parttime werk en/of neerwaartse mobiliteit op de arbeidsmarkt. Vraag blijft hoe de met dit onderzoek aangetoonde correlatie tussen carrière en cognitieve prestaties op latere leeftijd moet worden begrepen. Als een minder gunstig arbeidsmarkttraject samengaat met een afname van intelligentie op termijn, hoe komt dat dan? Dat is een mogelijke vraag voor vervolgonderzoek.
Bron: Leist, A.K.,. Hessel, P. & Avendano, M. (2013). Do economic recessions during early and midadulthood influence cognitive function in older age? Journal of Epidemiology and Community Health. doi: 10.1136/jech-2013-202843