Lees verder
Oudere mensen die zorg bieden aan anderen bewijzen ook zichzelf daarmee een dienst. Al te grote betrokkenheid kan beter vermeden worden, dat leidt tot stress.
Else de Jonge

Naasten – of dat nu kinderen, kleinkinderen of niet-verwanten zijn – een helpende hand toesteken heeft een positief effect op de levensduur. Dat concluderen onderzoekers uit Bazel en Berlijn. Zij analyseerden data uit de Berlin Aging Study, een multidisciplinair onderzoek naar in Berlijn woonachtige ouderen van zeventig tot 103, dat gedaan is tussen 1990 en 2007. Ze vergeleken de levensduur van grootouders die geregeld voor hun kleinkinderen zorgden – als bijvoorbeeld vrijwillige oppas of huiswerkhulp – met die van grootouders die dat niet deden én met die van ouderen die zorg boden aan niet-verwanten.

Van de grootouders die geregeld voor hun kleinkinderen zorgden, was de helft tien jaar na het eerste interview nog in leven. Hetzelfde geldt voor de ouderen die geen kleinkinderen hadden, maar hun volwassen kinderen hielpen in de huishouding. Van de mensen die geen anderen hielpen, overleed de helft binnen vijf jaar na de start van het onderzoek.

Het verband bleef van kracht ook nadat werd gecorrigeerd voor andere mogelijke invloedsfactoren: fysieke gezondheid bijvoorbeeld, leeftijd en sociaaleconomische status.

Dit positieve effect beperkt zich niet tot hulp aan het nageslacht, maar doet zich ook voor bij ouderen die niet-verwanten bijstaan met praktische of emotionele support. De onderzoekers achten het waarschijnlijk dat een neuraal en hormonaal systeem dat primair actief is bij ouderlijke en grootouderlijke zorg ook hulpgedrag jegens niet-verwanten bevordert. Ze wijzen er overigens op dat de zorgverlening niet al te intensief moet zijn; een te grote betrokkenheid leidt tot stress – met alle gevolgen van dien.

Bron: Hilbrand, S. et al. (2016). Caregiving within and beyond the family is associated with lower mortality for the caregiver: A prospective study. Evolution and Human Behavior. doi.org/10.1016/j. evolhumbehav.2016.11.010