Excuses kunnen een vertrouwensbreuk herstellen na een ruzie in de persoonlijke sfeer. Zegt de ander sorry na een geleverde streek, dan doet dat goed. Geldt dat ook voor conflicten tussen groepen? Om dat na te gaan zetten psychologen van de VU een experiment op onder 272 Vlaamse en Waalse tieners. Vlamen en Walen maken deel uit van hetzelfde land, maar zijn in zekere zin ook rivalen. Alle deelnemers werden zogenaamd aan een andere deelnemer gekoppeld. Dit kon een Belg zijn (individuele conditie), dan wel iemand uit de rivaliserende groep (groepsconditie). Vervolgens kregen de deelnemers te horen dat die ander duizend euro had mogen verdelen tussen hen tweeën, en dat hij of zij zichzelf daarvan negenhonderd euro had toebedeeld. Daarop had die ander al dan niet excuses gemaakt. De excuses gingen gepaard met primaire emoties (‘als ik over mijn beslissing nadenk, voel ik me verdrietig en ben ik boos op mezelf’) of secundaire (‘terugkijkend op mijn beslissing voel ik me schuldig en teleurgesteld over mezelf’). Excuses bleken wel effectief, maar meer op individueel dan op groepsniveau. Bovendien herstelden alleen excuses gepaard met secundaire emoties het vertrouwen bij individuen volledig. Bij groepen lag dat veel moeilijker: primaire noch secundaire emoties waren effectief. Mogen de politici met hun ‘nieuwe bestuurscultuur’ daarvan leren.
Bron: Reinders Folmer, C.P., et al. (2021). Repairing Trust Between Individuals and Groups: The Effectiveness of Apologies in Interpersonal and Intergroup Contexts. International Review of Social Psychology, 34(1), 14, 1–15. Doi: https://doi. org/10.5334/irsp.479.
Beeld: graphbottles/shutterstock.com
