Lees verder
Iedere cliënt heeft een unieke psychische dynamiek en dus werken standaardbehandelingen niet voor iedereen even goed. Biedt netwerkanalyse uitkomst?
Annemarie Huiberts

Een idiografisch netwerk laat in één oogopslag zien hoe bij één individu symptomen en beïnvloedende factoren met elkaar samenhangen. In therapie zou zo’n netwerk mooi kunnen dienen als basis voor een individueel behandelplan. Maar hoe realistisch is het om in de klinische praktijk voor iedere cliënt een idiografisch netwerk te maken? Om die vraag te beantwoorden, besloten Nederlandse onderzoekers een simulatiestudie uit te voeren. Ze genereerden idiografische netwerken op basis van datasets die zowel varieerden in grootte als in percentages ontbrekende waarden.

Voor een dataset met 105 meetmomenten moet een cliënt drie weken lang iedere dag vijf keer een vragenlijst invullen. Het blijkt geen probleem als een cliënt soms wat vragen overslaat. Zolang het percentage ontbrekende waarden niet hoger is dan 25%, is het mogelijk de globale structuur van een individueel netwerk betrouwbaar te schatten. Maar op basis van gegevens van één persoon kunnen alleen sterke verbanden worden aangetoond. Een individueel netwerk dat wordt geschat op basis van 100 meetmomenten, bevat slechts een vijfde van de pijlen die in werkelijkheid tussen de knooppunten bestaan. En zelfs met 1000 meetmomenten, een onrealistisch hoog aantal, wordt niet meer dan de helft van het volledige netwerk zichtbaar.

Gelukkig komen de onderzoekers met inventieve oplossingen. Zo kan in de toekomst voor iedere stoornis op basis van big data een modelnetwerk worden gemaakt. Met dit netwerk kunnen dan de ontbrekende pijlen in het netwerk van individuele cliënten worden ingevuld.

Bron: Mansueto, A. C. et al. (2021). Investigating the feasibility of idiographic network models. Psychological Methods, doi: 10.1037/met0000466

Beeld: Lightspring/shutterstock.com