‘De wereld om ons heen ervaren we via ons lichaam.’ De eerste zin maakt me direct blij. Eindelijk een Nederlands leerboek dat een stevige verbinding maakt tussen lichaam en geest. Auteur Jaap Spaans focust juist op het samenspel tussen lichaam en geest, tussen (onverklaarde) lichamelijke klachten en psychisch functioneren. Dit zijn van oudsher twee zaken die gescheiden behandeld worden: de eerste door de dokter, de tweede door de psycholoog of psychotherapeut.
De wereld om ons heen ervaren we via ons lichaam, alleen hebben we er niet altijd gerichte aandacht voor. Spaans introduceert de Lichaamsgerichte mentalisatie bevorderende therapie (L-MBT) als therapeutische methodiek voor therapeuten om patiënten te helpen gerichte aandacht te hebben voor hun lichaam en te ontdekken wat hun lichaam hen te melden heeft. Niet alleen in de psychotherapie of psychologische behandeling maar evenzo in de vaktherapieën, die deel uitmaken van de multidisciplinaire behandeling van patiënten met somatisch onverklaarde lichamelijke klachten (SOLK) – de patiëntengroep die Spaans voor ogen heeft met zijn boek.
Door bij SOLK het mentaliseren op het lichaam te richten, dat pijn heeft en allerlei klachten en problemen laat zien, wordt expliciet aandacht gegeven aan de signalen die bij deze klachten horen. De patiënt leert lichaamsensaties, spanning, pijn en dergelijke te onderzoeken, ze te duiden, ze te verbinden met emotie, gedachten, opvattingen, herinneringen. Daarmee worden ze focus voor verdere behandeling. L-MBT vormt zo een geïntegreerd behandelkader voor een multidisicplinaire behandeling van SOLK.
Spaans verweeft praktijk en theorie op prettige wijze. Wat mij betreft heeft Spaans een boek afgeleverd dat een plaats verdient in zowel opleidingen, nascholingen als gewoon in de boekenkast van vele behandelaars. Met recht een gids voor de klinische praktijk.
