Gek? Of gewoon slim?

Hoogbegaafdheid is niet ‘meer van hetzelfde’
03/02/2023
Jessica Schaaf, Pleun van Vliet
Geen reacties
shutterstock_2165496359 VectorMine
Volume 59, Issue 2
552 Weergaven
15 Downloads
  • Doe nou eens gemiddeld
  • Niet anders, maar ook niet hetzelfde
  • Normaal hoogbegaafd langs abnormale meetlat
  • IQ-metingen in de klinische praktijk
  • Aanpassing van twee kanten
  • Hoogbegaafden in het echt
  • Conclusie en aanbevelingen
  • Literatuurlijst
  • Over de auteur
Log in
Hoe komen we bij een groep met ervaringen die wij nauwelijks kunnen bevatten en die in de ggz vaak nog niet erkend wordt als hoogbegaafd, tot een betrouwbare beschrijving van wat voor hen ‘normaal’ is, vragen Pleun van Vliet en Jessica Schaaf zich af. En dat zonder in een cirkelredenering te vervallen of een kwalitatief andere beleving van hoogbegaafden geweld aan te doen? ‘Hoogbegaafden zijn moeilijk te vinden omdat slecht 2% van de bevolking hoogbegaafd is.’

Your philosophy toward the interpretation of individually administered clinical tests should be an intelligent one

Sommige mensen gedragen zich zo uitzonderlijk scherpzinnig, creatief en productief dat we hun gedrag willen verklaren door iets dat evenzeer buiten-gewoon is. De term hoogbegaafd illustreert deze denkwijze, alsof enkele geluksvogels een cadeautje is toebedeeld (‘begiftigd’), dat anderen niet hebben gekregen (Foster, 1986). Hoogbegaafden hebben in zo’n gedachtegang niet alleen meer kwantiteit van een abstract potentieel (intelligentie); ze hebben er zó veel meer van dat ze kwalitatief verschillen van de rest. Iets bijzonders maakt hen inherent ‘anders’.

In de samenleving vormt dit observeerbare ‘anders-zijn’ een belangrijk argument om hoogbegaafden speciale scholing of begeleiding te gunnen (Eby, 1983). Ook binnen de GGZ is er sinds enige

Literatuurlijst

  1. Alvarado, N. (1989). Adjustment of Gifted Adults. Advanced Development, 1, 77-86.
  2. Clarey, A. (2016). The Curse of the High IQ. Amazon Fulfillment, Poland.
  3. Eby, J.W. (1983). Gifted Behavior: A Nonelitist Approach. Educational Leadership, 40, 8, 30-36.
  4. Emans, B. (2017). Veel Jongvolwassen Hoogbegaafden Komen in Aanraking met de GGZ. Hulpverlening Schiet Vaak Tekort. Talent, februari 2017, 20-23.
  5. Falck, S. (2019). Extreme Intelligence: Development, Predicaments, Implications. Routledge, New York.
  6. Falck, S. (2021). The Psychology of Intelligence. Routledge, New York.
  7. Foster, W. (1986). Giftedness: The Mistaken Metaphor. In: C.J. Maker (Ed.), Critical Issues in Gifted Education, Vol. 1: Defensible Programs for the Gifted (pg 5-30). Aspen, Rockville, MD.
  8. Freeman, J. (1986). Permission to Be Gifted. How Conceptions of Giftedness Can Change Lives. In: R.J. Sternberg & J.E. Davidson (Eds.), Conceptions of Giftedness (pg 80-97). Cambridge University Press, Cambridge UK.
  9. Groot, A.D. (1985). Over Algemene Begaafdheid: Begrip, Manifestaties, Verdeling. In: F.J. Mönks & P. Span (Red.), Hoogbegaafden in de Samenleving. Dekker & Van der Vegt, Nijmegen.
  10. Jacobsen, M.E. (1999a). The Gifted Adult. A Revolutionary Guide for Liberating Everyday Genius. Ballantine Books, New York.
  11. Jacobsen, M.E. (1999b). Arousing the Sleeping Giant: Giftedness in Adult Psychotherapy. Roeper Review, 22, 36-41.
  12. Karpinski, R.I., Kinase Kolb, A.M., Tetreault, N.A. & Borowski, T.B. (2018). High Intelligence: A Risk Factor for Psychological and Physiological Overexcitabilities. Intelligence, 66, 8-23.
  13. Keating, D.P. (2009). Developmental Science and Giftedness: An Integrated Life-Span Framework. In: F.D. Horowitz, R.F. Subotnik, & D. Matthews (Eds.), The Development of Giftedness and Talent Across the Lifespan (pg 189-208). American Psychological Association, Washington D.C.
  14. Kieboom, T. & Venderickx, K. (2017). Meer Dan Intelligent. De Vele Gezichten van Hoogbegaafdheid bij Jongeren en Volwassenen. Uitgeverij Lannoo, Tielt.
  15. Kooijman-Van Thiel, M. (2008). Hoogbegaafd, Dat Zie Je Zó. Over Zelfbeeld en Imago van Hoogbegaafden. OYA Productions, Ede.
  16. Lang, M., Matta, M., Parolin, L., Morrone, C., & Pezzuti, L. (2019). Cognitive Profile of Intellectually Gifted Adults: Analyzing the Wechsler Adult Intelligence Scale. Assessment, 26, 5, 929-943.
  17. Lichtenberger, E.O. & Kaufman, A.S. (2013). Essentials of WAIS-IV Assessment (second edition). John Wiley & Sons, Inc., Hoboken, New Jersey.
  18. Matta, M., Gritti, E.S. & Lang, M. (2019). Personality Assessment of Intellectually Gifted Adults: A Dimensional Trait Approach. Personality and Individual Differences, 140, 21-26.
  19. Pezzuti, L., Michelotti, C., Dawe, J. & Lang, M. (2022). Intellectual Giftedness in Elderly People Assessed by Wechsler Adult Intelligence Scale – Fourth Edition: What Specific Features? Educational Gerontology, published online August 8th 2022.
  20. Rinn, A.N. & Bishop, J. (2015). Gifted Adults: A Systematic Review and Analysis of the Literature. Gifted Child Quarterly, 59, 4, 213-235.
  21. Siaud-Facchin, J. (2020). Te Intelligent Om Gelukkig Te Zijn? Hoogbegaafdheid bij Volwassenen. Uitgeverij Balans, Amsterdam.
  22. Sprey, A. (2020). Praktijkboek Hoogbegaafdheid in Psychotherapie. Persoonlijkheid, Diagnostiek, Psychotherapie en Therapeutische Relatie. Bohn Stafleu Van Loghum, Utrecht.
  23. Streznewski, M.K. (1999). Gifted Grownups. The Mixed Blessings of Extraordinary Potential. John Wiley & Sons, New York.
  24. Thiel, van, M. & Slief-Boom, I. (2020). Kracht en Kwetsbaarheid. Over het Leven van Hoogbegaafde Volwassenen. OYA Productions, Ede.
  25. Webb, J.T. (2013). Searching For Meaning: Idealism, Bright Minds, Disillusionment, and Hope. Great Potential Press, Tucson.
  26. Webb, J.T. (2020). Misdiagnose en Dubbeldiagnose bij Hoogbegaafdheid. Uitgeverij Koninklijke Van Gorcum B.V., Assen.
  27. Wechsler, D. (2012a). Afname- en Scoringshandleiding WAIS-IV-NL (Nederlandstalige bewerking). Pearson Benelux B.V., Amsterdam.
  28. Wechsler, D. (2012b). Technische Handleiding WAIS-IV-NL (Nederlandstalige bewerking). Pearson Benelux B.V., Amsterdam.
  29. Weiss, L.G., Saklofske, D.H., Coalson, D.L., & Raiford, S.E. (2010). WAIS-IV Clinical Use and Interpretation. Elsevier Academic Press, London