Een team psychologen van de Vrije Universiteit en de universiteiten van Tilburg en Amsterdam concludeert dat cultuurafhankelijke kennistests hogere erfelijkheden laten zien en sterker samenhangen met algemene intelligentie (general intelligence) dan cultuurarme tests.
In hoeverre is intelligentie erfelijk en door de omgeving bepaald? Het is een van de langst lopende debatten in de psychologische vakliteratuur. Een ander lang lopend debat betreft de vraag of er één algemene biologische factor (g) bestaat waarop prestaties op intelligentietest zijn terug te voeren.
Volgens Kees-Jan Kan en zijn collega’s, die zich baseren op een meta-analyse van 23 tweelingonderzoeken met in totaal 7852 proefpersonen, hebben de ‘cultuurgeladen’ subtests van de wisc en wais (zoals Woordenschat en Informatie) grotere erfelijkheidscoëfficiënten dan de cultuurarme subtests (zoals Blokpatronen en Figuur Leggen). Deze relatie bestaat in de steekproeven bij volwassenen en is niet significant in de steekproeven bij kinderen. Bovendien blijken cultuurafhankelijke tests de beste indicatoren van algemene intelligentie, concluderen de onderzoekers in hun poging het begrip intelligentie en daarmee de g-factor diepgaand te ontleden.
Hun bevindingen zouden het beste te begrijpen zijn in termen van samenhang tussen genetische en omgevingsinvloeden. De verwerving van kennis hangt af van iemands genetische en door de omgeving beïnvloede cognitieve vaardigheden; personen met beter ontwikkelde cognitieve vaardigheden verwerven meer kennis. Zij komen in de maatschappij van tegenwoordig sneller en vaker terecht in omgevingen die aanmoedigen of eisen die kennis en vaardigheden ook te blijven ontwikkelen. Zo voedt de cultuur van de maatschappij dus de mate van dynamische interactie tussen genen (nature) en omgeving (nurture) – en dat reflecteren die hogere erfelijkheidscoëfficiënten van de meer cultuurgeladen subtests beter dan de cultuurarme subtests. De onderzoekers zagen geen reden om het bestaan van de biologische g-factor aan te moeten nemen.
Bron: Kan, K-J., Wicherts, J.M., Dolan, C.V. & Maas, H.L.J. van der (2013). On the nature and nurture of intelligence and specific cognitive abilities: the more heritable, the more culture dependent. Psychological Science, published online 8 October 2013. doi: 10.1177/09567976134993292
