Om terugval na een depressie te voorkomen, luidt het standaardadvies om antidepressiva te blijven slikken. Zo’n 150.000 Nederlanders die bang zijn voor een terugval doen dat ook. De nadelen die langdurig gebruik van antidepressiva met zich meebrengt (denk aan bijwerkingen en verslaving) schreeuwen echter om een alternatief.
Al eerder is aangetoond dat psychologische behandeling zoals preventieve cognitieve therapie (PCT) en mindfulness- based cognitieve therapie (MBCT) kan helpen. Maar de vraag blijft: voor wie precies? Om dat uit te zoeken, deed een groep psychologen (onder leiding van het Amsterdam UMC) een zogenaamde individual participant data meta-analysis (IPDMA). Zo’n analyse, waarbij je teruggaat naar de oorspronkelijke patiëntgegevens, is nauwkeuriger dan een ‘gewone’ meta-analyse.
Uit de IPDMA, waarin de gegevens van 714 mensen wereldwijd werden meegenomen, blijkt dat een psychologische behandeling zoals PCT en MBCT tijdens of na het stoppen met antidepressiva net zo goed beschermt tegen terugval als het blijven slikken van antidepressiva. Zaken als leeftijd, opleiding en relatiestatus doen er daarbij niet toe, en ook klinische kenmerken (zoals het aantal eerder doorgemaakte depressies, comorbiditeit en de leeftijd waarop de depressie zich openbaarde) blijken niet relevant.
Kortom: wie je ook bent en wat je ook al in je rugzakje met je meezeult, een psychologische behandeling tijdens of na het afbouwen van de antidepressiva helpt je net zo goed een volgende depressie buiten de deur te houden als het blijven slikken van antidepressiva dat doet. Ex-depressieve patiënten zou daarom niet standaard medicatie moeten worden aangeraden om terugval te voorkomen.
Bron: Breedvelt, J.J.F. et al. (2021). Continuation of Antidepressants vs Sequential Psychological Interventions to Prevent Relapse in Depression. JAMA Psychiatry, published online May 19, doi: 10.1001/ jamapsychiatry.2021.0823.
Beeld: hikrcn/shutterstock.com
