Eenzame opsluiting in Nederland

Over het gebruik van de isoleercel in penitentaire instellingen
06/01/2017
Coby Gerlsma, Jasmijn Manenschijn, Nico Rommers
Geen reacties
De Psycholoog 2017-1 Cover
Issue 1

Samenvatting

SOLITARY CONFINEMENT IN THE NETHERLANDS: NOTES ON THE USE OF SECLUSION IN DUTCH PRISONS C. GERLSMA, J. MANENSCHIJN & N. ROMMES

In Dutch penitentiary institutions, inmates may be disciplined or punished by means of seclusion: They are locked up in a small and bare cell, secluded from others, and with a minimum of interpersonal contact. In this paper, we study the literature to investigate the history and background of seclusion in prisons, and its effects on body and mind. Furthermore, we use administrative data to inventory the number of seclusions in two Dutch prisons and the reasons for the sanctions. The majority of seclusions involved inmates’ possession of contraband, drugsrelated transgressions, and interpersonal transgressions towards prison personnel. In view of the negative physical and psychological impact of seclusion, we plead to ban it as a disciplinary measure, and to use more humane alternatives instead.

1476 Weergaven
4 Downloads
  • Samenvatting
  • PBW
  • Isolatie als straf
  • Isoleren als straf en isoleren als ordemaatregel
  • Achtergrond van isolatie in Nederlandse gevangenissen
  • Huidige aard en omvang isolatie in Nederlandse PI's
  • Effecten van 'de isoleer'
  • Alternatieven voor 'de isoleer'
  • Literatuurlijst
  • Over de auteur
Log in
Zeg ‘eenzame opsluiting’ en je denkt aan een oord als Guantanamo Bay, of aan een oude film waarin een verwilderd ogende, angstige man wegkwijnt in een morsige cel. Dat isoleercellen ook in Nederlandse gevangenissen worden gebruikt als maatregel om de veiligheid en orde te bewaren, is minder bekend. Hoe ziet eenzame opsluiting in een Nederlandse cel eruit? Wat is de achtergrond en welke effecten heeft ‘de isoleer’? Coby Gerlsma en collega’s deden er onderzoek naar.

De isolatiecel is een cel in een afgezonderd deel van de inrichting. Er liggen vier cellen naast elkaar. De cel is ongeveer twaalf vierkante meter groot, heeft grijze wanden en een roestvrij stalen wc in de hoek . De cel is voorzien van een matras in de nacht en overdag van een paar zitelementen. Er is vloerverwarming. Boven de dichte celdeur is een camera geplaatst en een luidspreker. In het plafond is een beveiligde lichtopening van 0.7 m2. De cel wordt geventileerd, het licht wordt van buitenaf bediend. Op verzoek kan soms de radio van buitenaf aan- dan wel uitgezet worden. Men kan dit niet van binnenuit regelen. De cel is door het luikje vanaf de gang in zijn geheel te overzien. Op werkdagen is er overdag aparte bewaking op het cellenblok.

‘Het was een hele wonderlijke ervaring om na drie maanden in een isoleercel opgesloten te hebben gezeten weer andere mensen te horen praten. De enige persoon met wie ik

Literatuurlijst

  1. Andersen, H.S., Sestoft, D., Lillebaek, T., Gabrielsen, G., Hemmingsen, R. & Kramp, P. (2000). A longitudinal study of prisoners on remand: psychiatric prevalence, incidence and psychopathology in solitary vs. non-solitary confinement. Acta Psychiatrica Scandinavica, 102(1), 19-25. doi: 10.1034/j.1600-0447.2000.102001019.x
  2. Argus (2008; 2012). Uniforme registratie van vrijheidsbeperkende interventies in de Geestelijke Gezondheidszorg. GGZ Nederland, Ministerie van VWS, Inspectie voor de Gezondheidszorg.
  3. Arrigo, B.A. & Bullock, J.L. (2008). The Psychological Effects of Solitary Confinement on Prisoners in Supermax Units Reviewing What We Know and Recommending What Should Change. International Journal of Offender Therapy and Comparative Criminology, 52(6), 622-640. doi: 10.1177/0306624×07309720.
  4. Bastian, B. & Haslam, N. (2010). Excluded from humanity: The dehumanizing effects of social ostracism. Journal Of Experimental Social Psychology, 46(1), 107-113. doi:10.1016/j.jesp.2009.06.022.
  5. Bonta, J. & Gendreau, P. (1990). Reexamining the cruel and unusual punishment of prison life. Law and Human Behavior, 14(4), 347-372. doi: 10.1007/BF01068161
  6. Callaghan, P., Oud,N., Bjorngaard, J., Nijman, H., Palmstierna, T. & Duxbury, J. (2015). Proceedings of the 9th European Congress on Violence in Clinical Psychiatry, Copenhagen – Denmark. Amsterdam: Kavanah, Dwingeloo & Oud Consultancy.
  7. Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI). (2015). Straffen en maatregelen: doel van gevangenisstraf. Geraadpleegd op 11 januari 2015, via https://www.dji.nl/Onderwerpen/Volwassenen-in-detentie/Straffen-en-maatregelen/
  8. Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI; 2016). Afzondering in Detentie; Afzonderen als straf of ordemaatregel in het gevangeniswezen.
  9. El-Badri, S.M. & Mellsop, G. (2008). Patient and staff perspectives on the use of seclusion. Australasian Psychiatry, 16(4), 248-252. doi: 10.1080/10398560802027302
  10. Franke, H. (1992). The Rise and Decline of Solitary Confinement. Socio-historical Explanations of Long-term Penal Changes. The British Journal of Criminology, 32(2), 125-143.
  11. Frueh, B.C., Knapp, R.G., Cusack, K.J., Grubaugh, A. L., Sauvageot, J.A. et al. (2005). Special section on seclusion and restraint: Patients’ reports of traumatic or harmful experiences within the psychiatric setting. Psychiatric Services, 56(9), 1123-1133. doi: 10.1176/appi.ps.56.9.1123
  12. Gent, L.C. van. (2013). Handleiding Toetsingskader promoveren en degraderen: dagprogramma, beveiliging en toezicht op maat. Den Haag: Directie Gevangeniswezen.
  13. Georgieva, I., Mulder, C.L. & Wierdsma, A. (2012). Patients’ Preference and Experiences of Forced Medication and Seclusion. Psychiatric Quarterly, 83(1), 1-13. doi: 10.1007/s11126-011-9178-y
  14. Georgieva, I., Mulder, C.L. & Whittington, R. (2012). Evaluation of behavioral changes and subjective distress after exposure to coercive inpatient interventions. Bmc Psychiatry, 12. doi: 10.1186/1471-244x-12-54
  15. Gerritsen, R. (2014). Filosoof in de bajes. Leusden: ISVW uitgevers.
  16. Grassian, S. (2006). Psychiatric Effects of Solitary Confinement. Washington University Journal of Law & Policy, 22(1), 325-383.
  17. Grassian, S. & Friedman, N. (1986). Effects of sensory deprivation in psychiatric seclusion and solitary confinement. International journal of law and psychiatry, 8(1), 49-65.
  18. Haney, C. (2003). Mental health issues in long-term solitary and “supermax” confinement. Crime & Delinquency, 49(1), 124-156. doi: 10.1177/0011128702239239
  19. Inspectie Veiligheid en Justitie (IV&J); 2012). Plaatsing in isolatie: inspectierapport. Den Haag. Inspectie voor de Sanctietoepassing (Ist). (2011). Toetsingskader themaonderzoek afzonderen en mechanische middelen. Den Haag.
  20. Keski-Valkama, A., Koivisto, A.-M., Eronen, M. & Kaltiala-Heino, R. (2010). Forensic and general psychiatric patients’ view of seclusion: a comparison study. Journal of Forensic Psychiatry & Psychology, 21(3), 446- 461. doi: 10.1080/14789940903456569
  21. Mayers, P., Keet, N., Winkler, G. & Flisher, A. J. (2010). Mental health service users’ perceptions and experiences of sedation, seclusion and restraint. International Journal of Social Psychiatry, 56(1), 60-73. doi: 10.1177/0020764008098293
  22. Meehan, T., Bergen, H. & Fjeldsoe, K. (2004). Staff and patient perceptions of seclusion: has anything changed? Journal of Advanced Nursing, 47(1), 33-38. doi: 10.1111/j.1365-2648.2004.03062.x
  23. Oberleitner, L.L. (2000). Aversiveness of traditional psychiatric patient restriction. Archives of Psychiatric Nursing, 14(2), 93-97. doi: 10.1016/ S0883-9417(00)80024-2
  24. Overheid.nl. (2015). Wet- en regelgeving: penitentiaire beginselenwet. Geraadpleegd op 5 juli 2015, via http://wetten.overheid.nl/BWBR0009709/geldigheidsdatum_05-07-2015
  25. Overheid.nl (2015). Wet- en regelgeving: Wet Bopz, 1994. http://wetten.overheid.nl/BWBR0005700/geldigheidsdatum_05-07-2015
  26. Pizarro, J. & Stenius, V.M.K. (2004). Supermax prisons: Their rise, current practices, and effect on inmates. Prison Journal, 84(2), 248-264. doi: 10.1177/0032885504265080
  27. Plaisier, J. & Ditzhuijzen, J. van. (2009). Stimuleren en ontmoedigen van gedetineerden. Amsterdam: Impact R&D.
  28. Ray, N.K., Myers, K.J. & Rappaport, M.E. (1996). Patient perspectives on restraint and seclusion experiences: A survey of former patients of New York State psychiatric facilities. Psychiatric Rehabilitation Journal, 20(1), 11-18.
  29. Rijksoverheid. (2015). Stra­ en en maatregelen: de gevangenisstraf. Geraadpleegd op 11 januari 2015, via http://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/straffen-en-maatregelen/gevangenisstraf
  30. Schmid, M. (2003). “The eye of god” – Religious beliefs and punishment in early nineteenth-century prison reform. Theology Today, 59(4), 546- 558. doi: 10.1177/004057360305900403
  31. Selcuk, S.H. (2011). Isolatie in penitentiaire inrichtingen. Thesis Tilburg University, FRW. Strafrecht.
  32. Shalev, S. (2011). Solitary Confinement and Supermax Prisons: A Human Rights and Ethical Analysis. Journal of Forensic Psychology Practice, 11(2), 151-183. doi: 10.1080/15228932.2011.537582
  33. Smith, P.S. (2006). The Eff ects of Solitary Confinement on Prison Inmates: A Brief History and Review of the Literature. Crime and Justice – a Review of Research, 34(34), 441-528.
  34. Smith, P. S. (2008). “Degenerate criminals” – Mental health and psychiatric studies of Danish prisoners in solitary confinement, 1870-1920. Criminal Justice and Behavior, 35(8), 1048-1064. doi: 10.1177/0093854808318782
  35. Voorde, F.J.J. ten, Schaaf, P.S. van der, Klein. A.W., Aalst, H.J.M. van der, Keuning. F.M. & Heumen, S.P.M. van (2013). Vrijheidsbeperking in de GGZ: veldnorm insluiting. Soesterberg: Behavioural and Societal Sciences.
  36. Williams, K.D. (2001).Ostracism: The power of silence. NY: Guilford Press.
  37. Williams, K.D. & Nida, S.A. (2011). Ostracism: Consequences and coping. À Current Directions In Psychological Science, 20(2), 71-75. doi:10.1177/096372141140248