Dat bereik je niet met het aanjagen van angst, met ic-rampscenario’s, of met inmiddels versleten slogans als ‘Alleen samen krijgen we het virus eronder’.
Er schort veel aan de communicatie richting bevolking. Wanneer je niet goed uitlegt waarom bepaalde maatregelen nodig zijn, zoals een algemeen reisverbod, of waarom bepaalde versoepelingen wel en andere niet kunnen, ondermijn je het draagvlak bij de bevolking. Zo kon ik er met mijn verstand niet bij waarom de terrassen maar tot zes uur open mochten zijn, terwijl tegelijk de avondklok werd afgeschaft. Had de avondklok gewoon behouden en toegestaan dat de terrassen tot tien uur ’s avonds open mochten blijven. Dat was goed geweest voor de veelgeplaagde horeca, en had de zo gevreesde feestjes van jongeren kunnen voorkomen.
Typerend voor het rommelige beleid van onze regering is dat even later opeens werd meegedeeld dat de terrassen wellicht toch langer open mogen, en dat er nog veel meer mogelijk gaat worden. Maar het wordt nog gekker. Op voorstel van demissionair minister Hugo de Jonge heeft de Tweede Kamer onlangs een wetsvoorstel aangenomen om de quarantaineplicht bij terugkeer uit vrijwel de hele wereld strak te gaan handhaven. Daarvoor zullen belteams worden opgetuigd, gaan handhavers aangesteld worden, en zijn hoge boetes aangekondigd. Het kan zomaar zijn dat tegen de tijd dat dit systeem een beetje functioneert, een groot deel van de bevolking gevaccineerd is.
Misschien helpt het De Jonge, die immers niet mag reizen, als ik iets van mijn eigen ervaringen vertel. Ik kwam pas terug uit Uruguay, met de vereiste twee PCR-tests (de eisen daaraan veranderen continu), de vereiste gezondheidsverklaring, en een document dat de noodzaak van mijn reis aantoonde. Er was niemand, ik herhaal niemand, op Schiphol die mij controleerde of vertelde dat ik in thuisquarantaine moest. Geen wonder dat mensen zich daar niet aan houden.
Dan Uruguay. Bij aankomst hoefde ik slechts één negatieve PCR-test te laten zien, maximaal 72 uur voor het begin van de reis afgenomen, en niet, zoals nu opeens in Nederland vereist, voor aankomst in Nederland. Bij de paspoortcontrole werd dit gecheckt, en werd me uitgelegd dat ik na een week thuisquarantaine weer getest moest worden. Even verderop stonden twee aardige meisjes bij wie ik meteen een afspraak voor een test kon maken. Na zo’n tien dagen werd ik gebeld hoe het ging, en de vriendelijke belster was heel tevreden toen ik haar vertelde dat ik me opnieuw had laten testen, met negatief resultaat. Een land waar we niet heen mogen reizen is hiermee een voorbeeld van dingen goed organiseren, iets waar Nederland nog een puntje aan had kunnen zuigen. Maar daarvoor is het nu gewoon een jaar te laat, het is pure mosterd na de maaltijd. Besteed de twintig miljoen bedoeld voor deze maatregelen aan het versneld vaccineren – de enige uitweg uit deze pandemie.