Het leven in een stad kent onmiskenbaar een aantal nadelen, zoals weinig groen, geluidsoverlast, gebrek aan sociale cohesie. Tot nu toe is vooral gekeken naar het effect dat ieder van deze factoren afzonderlijk heeft op de mentale gezondheid. Een groep onderzoekers van de UvA vindt echter dat het tijd is voor een integrale aanpak en ontwikkelde daarom een nieuw conceptueel model. Daarin zijn zowel relevante omgevings-als individuele factoren opgenomen. Omdat individuele factoren snel kunnen veranderen terwijl verandering bij omgevingsfactoren vaak maanden of jaren duurt, kent het model verschillende tijdschalen. Daarnaast bevat het model feedbackloops, waarin factoren tegelijkertijd oorzaak en gevolg zijn. Zo kunnen alcoholproblemen mede ontstaan door een gebrek aan sociale cohesie ervoor zorgen dat de sociale cohesie nog verder achteruitgaat. De interacties tussen de factoren kunnen worden blootgelegd met de analysetechnieken van de complexiteitswetenschap. Netwerkanalyses geven inzicht in oorzakelijke verbanden tussen kenmerken van steden en symptomen van stoornissen. Zo kan het ontbreken van goed openbaar vervoer ertoe leiden dat gevoelens van eenzaamheid toenemen. Op basis van zulke verbanden kunnen vervolgens ontwikkelingen worden voorspeld. Dit stelt beleidsmakers in staat heel gericht maatregelen te nemen.
Bron: Van der Wal, J.M. et al. (2021). Advancing urban mental health research: from complexity science to actionable targets for intervention. The Lancet Psychiatry, doi: 10.1016/S22150366( 21)00047X
Beeld: KieferPix/shutterstock.com