’De beroepscode van het NIP is doordesemd met het begrip ‘cliënt’. Niet zo vreemd als je bedenkt dat veel psychologen in de praktijk met cliënten werken. Voor de meeste psychologen is het dan ook vaak duidelijk wie hun cliënt is. Dat is immers degene die zich met een hulpvraag bij de psycholoog aanmeldt.
Toch kom je in de dagelijkse praktijk ook de opvatting tegen dat psychologen alleen in het kader van de gezondheidszorg met cliënten te maken hebben. Maar wat betekent dat voor psychologen die niet als behandelaar werkzaam zijn of helemaal geen professionele relatie met cliënten aangaan? Zoals bijvoorbeeld docenten of consumentenpsychologen. Worden die niet door de beroepscode aangesproken? Wanneer de psycholoog ook te maken heeft met wettelijk vertegenwoordigers, verwijzers of externe opdrachtgevers kan het bij dit soort ‘driehoeksrelaties’ ingewikkelder worden om te bepalen wat nu precies ieders positie is ten opzichte van de psycholoog. En wat dat betekent voor je verantwoordelijkheid, je beroepsgeheim en de rechten van al die betrokkenen.
De beroepscode kent in hoofdstuk 1 een begrippenlijst waarin deze begrippen worden gedefinieerd. En dan wordt al snel duidelijk dat de professionele relatie niet beperkt is tot de behandelrelatie. Het kan ook gaan om het afnemen van een assessment, een beroepskeuzetest of een pro justitia onderzoek. Nog ruimer is het begrip beroepsmatig handelen, dat in de code wordt gedefinieerd als ‘alle handelingen die een psycholoog verricht wanneer hij optreedt in de hoedanigheid of functie van psycholoog of gebruik maakt van de aanduiding psycholoog’. Daarbij kun je dus ook denken aan het optreden als wetenschappelijk onderzoeker, adviseur, docent, een optreden in de media et cetera. Duidelijk is dat alle psychologen – al of niet in relatie tot cliënten en in alle werkvelden – gebonden zijn aan de beroepscode. Een helder begrip van ieders rol en positie kan behulpzaam zijn bij het zorgvuldig handelen dat van psychologen wordt gevraagd.
Heb je zelf een vraag over de ethische aspecten van het beroepsmatig handelen als psycholoog? Het spreekuur Beroepsethiek vindt altijd plaats op dinsdag van 09:30 uur – 12:30 uur. Via 030 – 820 15 00 (keuze 1) kom je via het informatiecentrum in contact met Rosalinde. Is het (te) druk? Neem dan contact op via het contactformulier: psynip.nl/contactformulier.
