Lees verder
In het zomerreces ging ik naar een internationaal congres in Japan. Tijdens het congres was er een spreekster vanuit de Verenigde Staten: Claudia Fox Tree.1 Haar betoog ging over de vroegere kolonisatie in Amerika en dat de Native Americans daar nog steeds last van ondervinden. Zo vertelde ze hoe bar weinig Native Americans in Hollywoodfilms de hoofdrol spelen. Of dat Native Americans zelden doorbreken in andere takken van sport zoals muziek. Het had, volgens haar, te maken met de gevolgen van kolonisatie. Eén voorbeeld dat zorgelijk is, is dat de geschiedenis over de Native Americans maar gebrekkig wordt onderwezen op Amerikaanse scholen.
Henry Otgaar

Het deed mij denken aan Nederland. Ook hier geven scholen onvoldoende onderwijs over de Nederlandse kolonisatie van Indonesië. Waarom en hoe bijvoorbeeld Indische Nederlanders en Molukkers in Nederland terecht zijn gekomen is bij vele Nederlanders onbekend. Hetzelfde zie je ook bij Nederlanders met een migratie-achtergrond vanuit bijvoorbeeld Marokko of Turkije. Het is daarom treffend dat in Nederland de universiteiten voornamelijk wit zijn. En dan bedoel ik vooral de docenten. Als ik bijvoorbeeld op mijn universiteit kijk valt het op dat ik geen Marokkaanse hoofddocent ken. En dat ik bijvoorbeeld ook nog nooit een Molukse professor heb gezien. Misschien zijn ze er wel, maar over het algemeen hebben we in Nederland nogal witte universiteiten.2

De spreekster had het er ook over dat het belangrijk is het onderwijs te dekoloniseren. Voorbeeld: als docenten gebruikmaken van cursusmateriaal waarin voornamelijk witte mannen en vrouwen staan beschreven dan dient dat aangepast te worden. Ik ben niet zo’n voorstander van zulke dekolonisatie. Allereerst is het de vraag of zulke voorbeelden werkelijk de naweeën zijn van kolonisatie.  Verder kun je je afvragen of zulke “witte” voorbeelden echt negatief zijn. Liever zie ik dat universiteiten diverser worden. En dat heb ik het niet over meer buitenlandse studenten of docenten vanuit Duitsland of België of zo. Nee, dan heb ik het over Nederlanders met bijvoorbeeld een Indonesische, Molukse, of Marokkaanse achtergrond. Claudia benoemde dat contact hebben met andere culturen positief kan zijn. De kans vergroot dan dat je meer inzicht krijgt in de geschiedenis van waarom Nederlanders met bijvoorbeeld een Molukse achtergrond in Nederland terecht zijn gekomen.

De universiteit kan daar ook aan bijdragen. Een goed voorbeeld heb ik gezien aan mijn universiteit. Normaliter is er elk jaar een Pleasure, Arts en Science Festival3 aan het begin van het academisch jaar. Het is een festival dat mede is georganiseerd door de universiteit en waarin verschillende lezingen worden aangeboden in verschillende collegezalen. Prachtig festival natuurlijk. Maar degenen die daarop af komen zijn vaak niet de Nederlanders met een migratieachtergrond. Gelukkig hebben de organisatoren een nieuwe variant. Het festival verschuift nu ook naar de wijken in Maastricht waar in buurtcentra mensen worden uitgenodigd om meer te weten te komen over de wetenschap. In Maastricht hebben we genoeg multiculturele wijken. Hopelijk worden zo Nederlanders met een Indonesische, Molukse, of een andere achtergrond geënthousiasmeerd en wordt de universiteit pas echt divers.

Referenties

  1. http://nativeamericanresources.blogspot.com/
  2. https://www.scienceguide.nl/2023/07/nederlandse-universiteiten-reproduceren-een-wit-koloniaal-kennisregime/
  3. https://www.pasmaastricht.nl/

Beeld: Philip Driessen