In een maanpak afscheid moeten nemen, niet bij je geliefde kunnen zijn als hij of zij sterft en bij de uitvaart niemand kunnen omhelzen – wie een geliefde aan COVID-19 verliest, heeft te maken met een onverwacht overlijden in zeer stressvolle omstandigheden. Rouwonderzoekers gaan er daarom vanuit dat de pandemie wereldwijd tot langdurige en complexe rouwstoornissen zal leiden.
Of dat waar is, valt nu nog niet te zeggen. Maar uit eerder onderzoek is al gebleken dat rouwklachten direct na een verlies belangrijke voorspellers zijn van pathologische rouw op langere termijn. Een stel Nederlandse psychologen heeft daarom de acute rouwklachten van drie groepen nabestaanden met elkaar vergeleken: van mensen die aan COVID-19 zijn overleden, dan wel een natuurlijke (ziekte, ouderdom) of onnatuurlijke dood (ongeluk, zelfdoding, moord) gestorven zijn.
Wat blijkt? Mensen die een naaste aan COVID-19 hebben verloren rapporteren meer acute rouwklachten dan mensen die rouwen om de natuurlijke dood van een dierbare. De mate waarin mensen het overlijden hebben zien aankomen, speelt hierbij een cruciale rol. Met nabestaanden van mensen die een onnatuurlijke dood waren gestorven, is er geen verschil.
De onderzoekers concluderen dat pathologische rouw mondiaal een groot probleem zal worden. De vraag is evenwel in hoeverre nabestaanden het overlijden van een dierbare door COVID-19 zien als iets wat hen door anderen is aangedaan of als een natuurlijke dood. Het idee dat je geliefde een ziekte heeft opgelopen doordat anderen zich roekeloos hebben gedragen, kan óók van invloed zijn op het rouwproces. Iets voor nader onderzoek?
Bron: Eisma, M.C. et al. (2021). Acute grief after deaths due to COVID-19, natural causes and unnatural causes: An empirical comparison. Journal of A ective Disorders, 278, 54-56. https:// doi.org/10.1016/j.jad.2020.09.049
Bron: jekin/shutterstock.com