Lees verder
Ellen Laan en Rik van Lunsen, de godmother en -father van de seksuologie, werden beiden getroffen door ernstige kanker. Helaas is Laan in januari 2022 overleden, op het hoogtepunt van haar carrière. Van Lunsen heeft de ziekte gelukkig overleefd en zag de urgentie hun gezamenlijke gedachtegoed voor een breed publiek verder beschikbaar te maken. Op 22 juni presenteerde hij op de Universiteit van Amsterdam hun boek De waarheid over seks.
Dr. Mark Spiering

Het was weer een feest hem te horen spreken. Gedreven, provocerend en vernieuwend nam hij ons mee door de inhoud van het boek dat gezien kan worden als een vervolg op het succesvolle Seks! (dat weer een vervolg is op een oud boekje met de mijn inziens ongeëvenaarde titel Seks moet je leren). Maar waar Seks! meer een voorlichtingsboek voor volwassen is, is De waarheid over seks meer een manifest, de boodschap samengevat in de ondertitel: Plezier en gendergelijkheid op planeet Aarde.

Plezier is het enige zinnige doel van seks, ‘anders pak je toch gewoon een goed boek?’ Helaas ervaren vrouwen minder seksueel plezier dan mannen, daarover zo meer. Maar eerst was er een disclaimer: het boek gaat vooral over heteroseksuele seks tussen cisvrouwen en cismannen en zijn eigen positie is die van ‘geprivilegieerde weirde cisgender hetero’. Ik weet dat Van Lunsen inclusiviteit en diversiteit positief waardeert, maar ook dat dit boek een focus heeft op heteroseksuele seks omdat juist hier veel winst te behalen is – winst als zijnde meer gelijkwaardigheid en het vergroten van het seksueel plezier van vrouwen (trouwens, veel principes staan los van seksuele identiteit). Vrouwen hebben dezelfde capaciteiten om plezier te kunnen beleven aan seks. Maar door misogyne patriarchale dominantie staan vrouwen achter bij voorspellers voor plezier achter, en wel met 6-0: op het gebied van positief zelfbeeld, autonomie, gendergelijkheid, seksuele interactiecompetentie, stapsgewijze seksuele interactie-carrière en orgasticiteit/masturbatie.

Van Lunsen sprak veel over de overschatte rol van piv (penis in vagina) seks voor seksueel plezier: ‘Heb je geen vingers dan? Hoe vaak ik in mijn spreekkamer niet dit gebaar maakte!’ Van Lunsen doet zijn handen in de lucht en beweegt zijn vingers. Ook de rol van testosteron komt aan de orde, het sekshormoon voor mannen en vrouwen en geen verklaring voor seksuele verschillen. Wat is dan wel een oorzaak voor verschil? Bijvoorbeeld masturbatiefrequentie: meisjes zijn ‘eerder pikkundig dan klitkundig’ en dat is een probleem. Joy Delima in haar boek Goed Komen werd geciteerd: ‘Op school al leerde ik over zwellichamen, gevoelige eikels, sperma, gescheurde toompjes, voorhuid, smegma, natte dromen en de stijve ochtendlul. Ik leerde zelfs hoe een spier, de musculus cremaster, ervoor zorgt dat de temperatuur van het zaad altijd een paar graden lager is dan die van het lichaam, door het scrotum constant dichter naar of verder van het lichaam te bewegen. Maar over mijn clitoris leerde ik vrijwel niets.’

Vooral door de inzet van Van Lunsen en Laan is er al meer aandacht voor de clitoris binnen de seksuele voorlichting. Dat bewijst hun positieve invloed en geeft hoop voor de toekomst. De presentatie eindigde met de boodschap: ‘Doe ‘het’ met plezier of doe ‘het’ niet.’

Beeld: Madzy Koudstaal