Tien jaar geleden leek het nog sciencefiction: dat je je auto zichzelf kon laten besturen. Intussen is de zelfrijdende auto een feit. Maar de eerste doden ermee zijn al gevallen. Ze laten zien dat je echt niet rustig je krantje kunt lezen terwijl je auto over de snelweg raast. Mocht er opeens een donderbui losbarsten bijvoorbeeld, dan moet je snel kunnen ingrijpen. Zelfrijdende auto’s kunnen namelijk (nog) niet met lastige weers- en verkeersomstandigheden uit de voeten.
Het probleem is alleen dat mensen in een zelfrijdende auto sneller slaperig worden. Dat blijkt uit experimenten van een groep Duitse psychologen. Zij lieten zestig uitgeruste proefpersonen in een simulator hetzij zelf een auto besturen, hetzij niks doen terwijl de auto het werk deed. De laatste groep raakte na zo’n vijfendertig minuten behoorlijk vermoeid. Bij degenen die zelf hadden mogen rijden, was na een uur nog nauwelijks een spoor van vermoeidheid te bespeuren.
Zijn mensen al moe voordat ze de auto (simulator) instappen, dan zie je eenzelfde verschil. Mensen die de nacht ervóór vijf uur of minder hebben geslapen en de auto laten rijden, zijn na twintig minuten al bekaf. Bij degenen die weinig slaap hadden gehad maar zélf mochten sturen, trad eenzelfde niveau van vermoeidheid pas na vijfenveertig tot vijftig minuten in.
De psychologen bouwen met hun onderzoek voort op eerdere studies naar verveling en monotonie. Wie alleen maar uit het raam hoeft te staren zonder zelf actief te zijn, wordt te weinig geprikkeld, stellen ze, en dat leidt tot vermoeidheid. Toch handig om te weten voor wie een zelfrijdende auto wil aanschaffen.